Günümüzde kripto varlık piyasaları oldukça gelişmiştir ve daha da büyümeye devam etmektedir. Bireysel kullanıcılardan kurumlara kadar pek çok kişi kripto varlık sahibi olmaktadır. Kripto varlık satın alındıktan sonra kripto varlık sahiplerinin varlıklarını nasıl ve nerede saklayacağına karar vermesi önemli bir adımdır. İtibari veya fiziksel para birimlerinden farklı olarak kripto varlıklar bir blockchain üzerinde çalışır. Bu nedenle kripto varlık sahipleri, kripto varlıklarını saklamak için cüzdan (wallet) adı verilen dijital kripto varlık cüzdanlarına ihtiyaç duyarlar. Bir kripto varlık cüzdanı varlıkların tutulmasına ve transfer edilmesine imkân sağlar ve sahiplerinin kripto varlıkları almasına ve transfer edilmesine izin veren karakter dizileri olan genel ve özel anahtarlardan oluşur.

Kripto varlık cüzdanları için tercihe bağlı olarak iki tür depolama sistemi bulunur:

• Sıcak depolama
• Soğuk depolama

Sıcak Depolama

Sıcak depolama, internete bağlı olan, çevrimiçi bir uygulama veya platformu ifade eder.

Soğuk Depolama

Soğuk depolama, genellikle flash sürücüye benzer şekilde, bir fiziksel cihaz aracılığıyla çevrimdışı olarak kullanılan bir depolama uygulamasını ifade eder.

Hem sıcak depolama hem de soğuk depolama sistemleri, kişilere dijital fonlarına erişim imkânı sunarken, kullanıcı deneyimi ve güvenlik seviyeleri açısından farklılık gösterir. 

Kripto varlıkların depolanması için kullanılan cüzdanlar en temelde ikiye ayrılır:

• Sıcak cüzdan
• Soğuk cüzdan

Sıcak cüzdanlar, sıcak depolama sistemlerini kullanırken soğuk cüzdanlar, soğuk depolama sistemlerini kullanır.

Sıcak cüzdan (Hot wallet), kripto varlıkların çevrimiçi ortamlarda saklandığı ve erişilebildiği kripto varlık cüzdanını ifade eder. Sıcak cüzdanlar genellikle internete bağlı olan bilgisayarlar, mobil cihazlar veya çevrimiçi platformlar üzerinde çalışır.

Soğuk Cüzdan (Cold wallet), kripto varlıkları saklamak için kullanılan ve herhangi bir internet ağına bağlı olmayan bir kripto varlık cüzdanını ifade eder. Soğuk Cüzdan, internete bağlı olmayan, çevrimdışı bir cüzdandır.

Soğuk Cüzdan, hırsızlık, yolsuzluk ya da korsanlık gibi güvenlik durumlarından korunma imkânı sağlar. Soğuk cüzdan, kripto varlıkları barındırmak için çevrimdışı olarak çalışır. Bu nedenle cüzdan yetkisiz erişime, siber saldırılara ve internete bağlı bir sistemin maruz kalabileceği diğer güvenlik açıklarına karşı korunur. Başka bir ifadeyle kripto varlıklar, soğuk depo sistemleri aracılığıyla internete bağlı olmayan bir ortamda saklanır ve yetkisiz erişim, siber saldırı ve diğer güvenlik zafiyetlerinden korunabilir. Ayrıca güvenlik haricinde soğuk depo video, fotoğraf ve yedekleme verileri içinde kullanılır.

Soğuk Cüzdan Nasıl Çalışır?

Kripto varlık satın alındığında, işlem, işlem defteri olarak adlandırılan blockchain’e kaydedilir. Blockchain herkese açık olduğunda, internet bağlantısı olduğu sürece herkes erişim sağlayabilir. Blockchain’ler genellikle merkezi olmayan bir bilgisayar ağı tarafından barındırılır, yani tek bir otoriteye bağlı değildir. Kripto varlıklara erişim sağlayabilmek için güvenlik ve varlıkların korunması için genel ve özel anahtara ihtiyaç vardır.

Soğuk cüzdanlar, özel anahtarları güvenli bir şekilde saklar. Bu cüzdanlar genellikle bir akıllı bellek çubuğuna benzer bir cihazda bulunan özel anahtarınızı depolar. Soğuk cüzdana erişim sağlamak için USB veya Bluetooth gibi bağlantı yöntemlerini kullanarak cüzdanın bilgisayar veya mobil cihaza bağlanması gerekir. Ardından, soğuk cüzdan mobil veya masaüstü uygulamasını kullanarak, sahibinin varlıklarına erişim sağlamasına yardımcı olur. Soğuk cüzdanlar genellikle parola korumalıdır ve güvenliği artırmak için ek güvenlik önlemleri alır.

Örneğin, popüler soğuk cüzdan üreticilerinden biri olan Ledger, 4 ila 8 haneli bir PIN kodu gerektirir. Bu PIN kodunu kullanılarak cüzdana erişilebilir ve kripto varlıklar yönetilebilir.

Ayrıca soğuk cüzdanlar, kripto varlıkların siber suçlara karşı korunmasının en iyi yolu olarak kabul edilir. Bunun nedeni, cüzdanların çevrimdışı, internete bağlı olmamalarıdır.

Soğuk Cüzdan Türleri Nelerdir?

Soğuk cüzdan iki temel türe ayrılır:

• Kâğıt cüzdan
• Donanım cüzdan

Kâğıt Cüzdan

Kâğıt cüzdan, açık anahtarın ve kripto varlıkların yazılı olduğu bir belgedir. Genellikle anahtarları temsil eden bir QR kodu da içerir. Kâğıt cüzdan, internet üzerinden taşınma riski taşımasa da dikkatli bir şekilde saklanmalıdır. Çünkü cüzdanın kaybedilmesi, çalınması veya hasar görmesi durumunda hesaba erişim sağlanamaz. Ancak, kâğıt cüzdanlar bazı kusurlara sahip olduğundan, kullanımları artık riskli olarak kabul edilmektedir.

Kâğıt cüzdanların en büyük kusurlarından biri, içindeki kripto varlığın tamamını gönderebilme yeteneğidir. Yani, cüzdanı kullanarak sadece kripto varlığın tamamının transfer işlemi gerçekleştirilebilir. Kısmi transferler yapmak mümkün değildir. Bu durum, tüm varlıkların transfer işleminde sınırlayıcı olabilir.

Donanım Cüzdan

Donanım cüzdan, kripto varlıkların güvenli bir şekilde saklanması için tasarlanmış özel anahtar tabanlı cüzdandır. Özel özel anahtarları çevrimdışı, şifreli çiplerde saklayarak korurlar.

Donanım cüzdana erişim sağlamak için, cihaz üzerindeki özel bir alanı kullanarak PIN kodunun girilmesi gerekir. Eğer PIN kodu unutulursa, cihazın sıfırlanması gerekebilir. Bunun için, cihazın kurulum aşamasında belirlenen anahtar kelime grubunu girilerek cihazın yeniden kurulması mümkündür. Donanım cüzdan, özel anahtarların cihazdan ayrılmamasını sağlamak için çevrimdışı olarak kullanılır ve başka bir cihazla etkileşime geçmeleri gerekir.

Donanım cüzdan, yüksek güvenlik seviyelerine sahip olduğu için bilgisayarlar ve telefonlar gibi diğer cihazlarla karşılaştırıldığında virüs kapma veya özel anahtarların sızdırılma riskini minimize eder. Bu sayede kripto varlıklar daha güvenli bir şekilde saklanabilir.

Neden Soğuk Cüzdana İhtiyaç Duyulur?

Bir bankadaki çek, tasarruf veya kredi kartı hesabı tehlikeye girdiğinde, banka kaybolan veya çalınan parayı hesap sahibine geri verebilir. Ancak, bir kripto varlık hesabı veya cüzdanı ele geçirilirse ve varlıklar çalınırsa, bu varlıkların geri alınması mümkün olmayabilir. Bunun nedeni, çoğu kripto varlığın merkezi bir otoriteye veya merkez bankasına dayanmamasıdır. Kripto yatırımcıları, varlıkları korumak için gerekli güvenlik önlemlerinin farkında olmalıdır. Bu nedenle, kripto varlıklar için güvenli bir depolama ortamı sağlanması gerekir.

Kripto varlık cüzdanı, varlık sahibinin genel ve özel anahtarlarıyla ilişkilendirilir. Tüm kripto varlık depolama yöntemleri, bu anahtarların korunmasını içerdiği için cüzdana erişim sağlar. Bir kripto varlık sahibinin özel anahtarı, kripto varlıklarına erişmek için benzersiz bir alfasayısal karakter dizisi olup harcama işlemleri için gereklidir. 

Kripto varlıklarla işlem yapan iki kişi, bir işlemi tamamlamak için ortak anahtarlarını paylaşmak zorundadır. Satıcı olan taraf, alıcı olan tarafın ödeme yapması için belirtilen adrese gerekli miktarda ilgili kripto varlığı gönderir ve blockchain, işlemin geçerliliğini doğrular ve gönderenin gerçekten ödeme yapmak için gerekli varlığa sahip olduğunu onaylar. Ödeme, adresine teslim edildikten sonra alıcı yalnızca kendi özel anahtarını kullanarak varlıklarına erişebilir. Bu nedenle, özel anahtarların güvenli bir şekilde saklanması önemlidir çünkü çalınması durumunda kullanıcının kripto varlıkları izinsiz erişime açık hale gelebilir.

Soğuk Cüzdan ve Sıcak Cüzdan Arasındaki Farklar Nedir?

Soğuk cüzdanlar çevrimdışı, internete bağlı olmadan çalışırken, sıcak cüzdan çevrimiçi, internete bağlı olarak çalışır. Sıcak cüzdanlar çoğu zaman ücretsiz kullanılır ve bundan dolayı soğuk cüzdanların göre daha az maliyetlidir. Soğuk cüzdanlar çevrimdışıdır bu yüzden siber saldırılara karşı bir koruma sağlar. Sıcak cüzdanlar ise çevrimiçi çalışır ve bu nedenle siber saldırılara açık haldedirler.

Soğuk Cüzdan

• İnternete bağlı değildir ve çevrimdışı çalışır.
• Maliyeti yüksektir.
• Fiziksel olarak erişim sağlanabilir.

Sıcak Cüzdan

• İnternete bağlıdır ve çevrimiçi çalışır.
• Genelde ücretsiz kullanılır.