Fayda Token (Utility Token), blockchain ağı üzerinde oluşturulan ve katılımcılara belli avantaj ya da ayrıcalıklar sunan, genellikle de yatırım aracı olarak görülmeyen token’lara denir. Utility token’lar adından anlaşıldığı üzere token sahiplerine fayda ve hizmet sağlarlar. Proje geliştirmek veya ürün sahibi olmak isteyen kişilere finansal açıdan yardım sağlar ve belirli ayrıcalıklar sunar. Fakat Utility token’lar bir yatırım aracı değildir. Sadece erişim için bir bilet görevi görürler ve oluşturuldukları ekosistem üzerinde kullanılabilirler. Bu yüzden utility token’ların gerçek bir parasal değeri yoktur. Blockchain ekosisteminde oluşturulan utility token’ların birçoğu Ethereum ağı üzerinde geliştirilmiş ve ERC-20 token standardı olarak tasarlanmış token’lardır. Utility tokenlar, ağın geliştirilmesine ve kullanıcıların teşvik edilmesine yardımcı olur.
Fayda Token (Utility Token) Nasıl Çalışır?
Fayda Token’lar, blockchain ağı üzerinde oluşturulur ve kendilerine özgüdürler. Utility token’lar genellikle ERC-20 standardına sahip olarak Ethereum üzerinde tasarlanır. Kullanıcılar, İlk Arz Talebi (ICO) sayesinde utility token’larını düşük fiyattan alabilirler. Yatırımcılar sahip olduğu utility token’lar aracılığıyla proje sahiplerinin sunduğu hizmetlerinden avantajlı olarak faydalanır. Gerçek parasal değeri olmayan utility token’lar, şirketlerin mülkiyet haklarından oluşur. Utility token’lar yalnızca oluşturulduğu kendine özgü blockchain ağında kullanıcılarına erişim hizmeti ve fayda sağlarlar.
Fayda Token'lerin (Utility Token) Özellikleri nelerdir?
Fayda Token’ların bazı özellikleri şunlardır:
- Kullanım alanlarına öncelik vermek ve bu alanlarda devamlılık sağlamak gerekir.
- Utility token’ların satın alınabilmesi için kişiler elle tutulur ve kesin bir sebep sunmalıdır.
- Utility token’ın kullanılabileceği bir ekonomik sistem olmalıdır.
- Utility token’lar kullanılırken, amaç müşteriye erişim sağlamak ve sadakat olduğunda önemli bir araç haline getirilmelidir.
Fayda Token (Utility Token) Örnekleri Nelerdir?
Utility token örneklerinden bazıları şunlardır:
Binance Coin (BNB)
Binance Coin (BNB), Binance ağına ait yerel para birimidir. Aynı zamanda token görevi de gören Binance Coin (BNB), Binance ağını kullanan kullanıcılara yüzde 25 oranında bir indirim sağlar.
Zilliqa (ZIL)
Oyun ve dijital reklamcılık alanlarında da kullanılabilen Zilliqa (ZIL), kendi platformunda finans ve NFT geliştiriciler için güvenilir bir DApp inşa etmek için kullanılır ve uygun fiyatlı bir token’dır.
Basic Attention Token (BAT)
Basic Attention Token (BAT), Ethereum tabanında geliştirilmiş bir token’dır. BAT tarafından geliştirilen Brave tarayıcısı sayesinde kullanıcılar reklam izleyerek BAT kazanabilir.
Augur (REP)
Augur (REP), kişilerin gerçek dünyada gerçekleşebilecek durumlar üzerine tahmin yürüttüğü ve buna dayanarak bahisler ortaya attığı bir tahmin piyasasıdır. Merkeziyetsiz olan Augur (REP) platformu, tahmin ve bahislerin doğruluk derecesine göre sonuçları en doğru şekilde cevaplayan kullanıcıları ödüllendirir.
Fayda Token'lara Neden İhtiyaç Duyulur?
Utility token’lar, projeler arasındaki finansal araçtır. Oluşturulan token’lar proje sahipleri için bir kaynak görevi görür. Utility token’lar projenin gelişiminde büyük rol oynar. Sahip olunan utility token’lar kullanıcılarına projenin sağlayacağı hizmetlerden yararlanma, sunulan ürünlere ve hizmetlere erişme fırsatı sunar.
Fayda Token'lerin Geçerlilik Süresi Ne Kadardır?
Blockchain üzerinde oluşturulmuş utility token’lar, başka bir token tasarlanmadıkça süresizdir. Eğer bir utility token inşa edilecekse bu token’lar süresiz olarak sahiplerine fayda ve hizmet sunmalıdır. ERC-20 standardı olarak çıkarılan utility token’lar, sonradan ortadan kaldırılmaz ise Ethereum zinciri üzerinde sonsuza kadar var olurlar. Utility token sahiplerinin ellerinde bulundurdukları varlıklardan zarar görmemesi için dahil oldukları ya da olacakları projenin devamlılığı olmalıdır.
Fayda Token ile Güvenli Token (Security Token) Arasındaki Fark Nedir?
Utility token ile security token birbirlerinden tamamen farklı şekilde hizmet sunarlar. Utility token’ın aksine security token gerçek bir parasal değere sahiptir. Hisse ve mal gibi varlıklarla desteklenen security token’lar, menkul kıymetler yasalarına tabidir. Utility token ise hizmet ve erişim için aracı olarak kullanılır ve yatırım için oluşturulmamıştır. Utility token çıkaran bir şirket token değeriyle doğrudan bağlantılı değildir fakat security token’ın değeri doğrudan şirketle orantılıdır.