Merkezi Defter (Central Ledger), dağıtılmış defter teknolojisinin aksine bireyler, kurumlar ya da kuruluşlar tarafından ekonomide işlemleri tek bir merkezde kaydetmek ve depolamak için kullanılan fiziksel veya dijital defterlerdir. Defterler, bireylerin veya kurumların varlıklarının mülkiyetlerini, yasal kimliklerini, siyasi haklarını kaydetmek ve doğrulamak amacı ile kullanılır. Genellikle merkezi defterler kurumların muhasebeleri, ekonomik durumları ve vergi raporlaması gibi benzeri faaliyetlerinin kaydedilmesini sağlar.
16. Yüzyılda İtalya’da çift girişli defter kullanımının çoğalması, bankacılık ve muhasebe alanlarındaki defter kullanımında bir devrime yol açmış ve bu durum, kapitalist ekonomik sistemin büyümesinde kritik bir rol almıştır. Çift girişli defter, kayıt harici verilerin gizlenmesi için alım ve satımların farklı defterlere kaydedilmesini ifade eder. Çift defterler, bir bölüm işlemleri resmi kayıtların haricinde tutarak, bilgilerin farklı bir deftere işlenmesidir.
Merkezi defterler, bireylerin veya kuruluşların mali verilerini takip etmeleri için kullanılan bir yoldur. Modern kurumlarda, merkezi defterler muhasebe bölümü tarafından takip edilir. Ekonomik faaliyet, finansal analiz ve bunun gibi diğer işlemlerin kaydı defterde tutulur.
Merkezi Defterlerin Avantajları Nedir?
Merkezi defterler, muhasebe ve finans alanındaki parasal tabanı hakkında bazı avantajlar sağlayabilir. Gerekli kuruluşlar, varlıkları ve varlıları kapsamında yapılan işlemler hakkında detaylı bilgiler elde eder. Merkezi defterler daha uygun maliyetli sayılır.
Merkezi Defterlerin Dezavantajları Nedir?
Merkezi defterlerde tüm kayıtlar tek bir otorite tarafından kaydedilmek suretiyle saklanır. Tüm kayıtların tek bir otoritenin inisiyatifinde olması, kasıtlı veya kaza sonucu gerçekleşebilecek olumsuz durumlara yol açabilir.
Merkezi Defter ile Dağıtık Defter Teknolojisi (DLT) Arasındaki Farklar Nelerdir?
Defterler merkezi ve merkezi olmayan olarak iki kategoriye ayrılır.
Merkezi defter ve blockchain tabanlı olan dağıtık defter aynı şey değildir. Merkezi defter, kurumlar veya kuruluşlar tarafından kontrol edilen, verilen tek bir merkezde toplandığı fiziksel veya dijital kayıtları ifade eder. Dağıtık defter teknolojisi ise, verilerin parçalara bölünüp şifrelenerek merkeziyetsiz bir ağ üzerinde saklanmasıdır.
Merkezi Defter
- Tek bir kuruluş bütün sistemi kontrol ve takip eder.
- Sunucu ve defter gibi bileşenler belirlenmiş bir yerde saklanır.
- Merkezi defterler sık kullanılan bir defter türüdür.
- Merkezi defterde barındırılan bilgiler, isteğe göre değiştirilebilir.
- Veriler belirlenen noktalarda saklandığı için güvenlik açısından risk teşkil eder.
Dağıtık Defter
- Sistem, birden fazla varlık tarafından kontrol edilir ve tek bir yerde kayıtlı değildir.
- Sunucu ve defter gibi sistem bileşenleri farklı noktalarda barındırılır.
- Dağıtık defterlerin büyük bir potansiyeli vardır ama merkezi defterlere kıyasla henüz az yaygındır.
- Dağıtık defterler, aracıları ortadan kaldıran node’lar tarafından saklanır.
- Dağıtık defter üzerine kaydedilen veriler üzerinde değişiklik yapılamaz.
- Veriler birden fazla node tarafından depolandığı için, güvenlik düzeyi daha fazladır.