Gains (Kazançlar), varlıkların mevcut fiyatı ve satın alma fiyatı arasındaki olumlu farkı temsil eden terimdir.
Kazançlar için önemli olan noktalardan biri, vergilendirilebilir ya da vergilendirilemez olmalarıdır. Vergiler, yatırımcının kazançlarını belirler. Kazançlar, brüt ve net kâr olarak da ikiye ayrılır.
Alım satım yapan kişiler ve yatırımcılar, varlık ile herhangi bir zaman diliminde kazanç sağlayabilir. Kazançlar, varlığın alım satım işlemleri gerçekleştirildiğinde ve kazanç üzerinden kâr sağlandığında önemli konuma gelir. Varlıkların değerleri sürekli yenilendiği için alım satım işlemlerinde kazançlar veya kayıplar yaşanabilir.
Kazançlar, varlıkların ilk satın alındığı fiyatından daha yüksek fiyatta satılması sonucunda oluşur. Örneğin, bir alım satım işlemi gerçekleştiren kişi, 20.000 TL’den aldığı bir varlığı 25.000 TL üzerinden satarsa 5.000 TL kazanç elde etmiş olur. Kazançlar, varlığın bakım maliyeti, fiziksel mülkiyeti ve acente ücretleri gibi faktörler dikkate alınarak hesaplanır.
Kazançlar, iki şekilde ele alınır:
- Gerçekleşmiş kazanç
- Gerçekleşmemiş kazanç
Gerçekleşmiş Kazanç
Gerçekleşmiş kazanç, varlık satışından sonra kazanılan kârı temsil eder.
Gerçekleşmemiş Kazanç
Gerçekleşmemiş kazanç, varlığın satın alma işleminden alıcıya ait olana kadarki süreçte yaşanan değer artışıdır.
Gerçekleşen Kazançlar ve Kayıplar Nelerdir?
Gerçekleşen kazanç, varlığın satış işlemi sonucunda elde edilen kârdır. Gerçekleşen kâr, sermaye kazancı vergisine bağlı olduğu için önemlidir. Varlığın satışında kâr elde etmek istenildiğinde vergi ödenmesi gerekir.
Gerçekleşen kayıp ise varlığın satışında uğranılan zarardır. Varlığın satışında zarar ile karşılaşıldığında vergi yükümlülüğü bulunmaz. Yatırımcılar, varlığın satın alma işlemlerini itibari para ile gerçekleştirir. Varlığın satış işlemlerinde ise kâr ya da zar yine itibari para ile gerçekleştirilir.
Kripto varlık satın alma işlemlerinde fiyatlar üzerindeki dalgalanmalara bağlı olarak kâr ya da zarar elde edilir. Kripto varlıklar üzerinde kâr ya da zarar elde edilene kadar vergi yükümlülüğü bulunmaz.
Gerçekleşmemiş Kazançlar ve Kayıplar Nelerdir?
Gerçekleşmemiş kazanç veya kayıp, varlığın satış işlemi gerçekleştirilmeden önce elde edilen dalgalı kâr ya da zarardır. Elde edilen kâr veya kazanç, fiyat dalgalanmalarına bağlıdır. Fiyat dalgalanmalarına bağlı olan kâr veya kazanç, varlık satılana kadar gerçekleşmemiş kâr veya zarar olarak kabul edilir.
Gerçekleşmemiş kazançlar veya kayıpları hesaplamak için, yatırımcı, mevcut fiyatı tarihsel değerle karşılaştırır. Mevcut fiyat yüksek değerde ise kazanç, düşük değerde ise kayıp elde edilir.
Kripto Varlık’ta Gerçekleşen ve Gerçekleşmeyen Kazanç Nedir?
Kripto varlıkla gerçekleşen ve gerçekleşmeyen kazanç, uzun ve kısa vadeli sermaye kazançları şeklinde gerçekleşir. Kripto varlık yatırımcıları, hem kripto varlık ve başka kripto varlık arasında hem de kripto varlık ve itibari para arasında işlemler yapabilir.
Kripto varlıkların genellikle iki yatırım yöntemi bulunur:
- HODL
- Aktif alım satım işlemleri
HODL
HODL, kripto varlığın satın alındıktan sonra uzun süre elde tutulmasıdır. Başka bir deyişle Hodl, yatırımcıların varlıklarını satmak yerine fiyatlarda artış umudu içinde uzun süre ellerinde tutmasıdır. Hodl, ayı piyasasında daha çok kullanılır. Kripto varlıkların fiyatlarının düşmesi sonucunda yatırımcılar gerçekleşmemiş kayıp ile karşı karşıya kalır.
Aktif Alım Satım İşlemleri
Aktif alım satım işlemleri, kripto varlık fiyatları üzerinde olan kısa vadeli fiyat oynaklığı hakkında tahminde bulunarak aktif bir şekilde alım satım işlemleri gerçekleştirilmesidir. Varlıkların elde tutulması yerine fiyat oynaklığını yakalama sürecidir. Alım satım yapan kişilerin elde ettikleri kazanç, alım satım işlemleri artış gösterdikçe karmaşık olur.
Kazançlar ve Vergiler Nedir?
Gerçekleştirilen kazançlar sonucunda sermaye kazançları vergisi alınır. Sermaye kazancı vergisi, geleneksel varlık, sanat eserleri, koleksiyonlar gibi birçok varlıklara uygulanabilir. Sermaye kazancı vergisi, varlık türüne, kişisel gelir vergisi oranına bağlı olarak belirlenir. Kısa vadeli kazançlarda vergiler, olağan gelir olarak kabul edilir. Bir yıldan uzun süren, uzun vadeli kazançlar ise vergilendirme konusunda daha avantajlıdır.
