Değer Deposu (Store of Value), uzun süre boyunca finansal değeri koruyan varlıkları tanımlamak için kullanılır. Değer deposu, değeri saklanabilen, geri alınabilen ve takas edilebilen varlık veya emtiaları içerir. Ayrıca değer deposunu ifade eden varlıklar, zaman içinde aynı ya da daha yüksek değerlerde kalmayı başarabilmiş varlıklardır.

Altın, gümüş gibi ömürleri devamlı veya kalıcı olan varlıklar değer deposu olarak kabul edilir. Zamanla bozulabilecek, değersiz hale gelebilecek varlıklar ise zayıf değer deposu olarak tanımlanır. Örneğin, süt gibi bozulabilir bir ürün, değer deposu olarak uygun değildir. Süt, son kullanma tarihi ve bozulabilirlik nedeniyle değerini zamanla kaybeder ve sonunda değersiz hale gelir. Bu nedenle, bir değer deposu olarak kabul edilemez. Başka bir ifadeyle süt zayıf bir değer deposudur.

İyi bir değer deposu olarak kabul edilen varlık, satın alındıktan sonra alındığı değer ya da daha yüksek bir değerde satılabilmelidir. Başka bir ifadeyle iyi bir değer deposu olarak kabul edilen bir varlık, sahibinin, gelecek bir zamanda kendisini satın aldığı değerin üzerinde bir değerde satmasını sağlar. Genellikle değer deposu, varlığın piyasa fiyatı ve satın alma gücü ile alakalıdır. Bazı durumlarda ise likiditesi ile ilişkilidir.

İtibari paraların çoğu, para biriminin dolaşımda bulunan arzındaki hızlı artış yaşanmasıyla oluşan enflasyonun neden olduğu zaman içerisinde azalan bir alım gücüne sahiptir. Fakat çoğu iktisatçı yine de itibari parayı değer deposu olarak kabul eder. Buna rağmen itibari paraların iyi bir değer deposu olup olmadığı bir tartışma konusudur. 

Bir Değer Deposunun Önemi Nedir?

Bir değer deposu, satın alma gücünü koruyabileceğiniz, takas edebileceğiniz veya ileride dönüştürebileceğiniz bir varlık, para birimi veya emtia gibi bir finansal araçtır. Değer deposu olarak kullanılan varlık, sabit veya artan bir değer sağlamalıdır çünkü satın alma gücünü korumak için değer kaybetme riskini en aza indirmek önemlidir.

Değer deposunun amacı, riski minimize ederek fiyatın korunmasına ve değer kaybından kaçınmaya odaklanmaktır. Bu nedenle, altın gibi birçok yatırımcı tarafından kabul edilen finansal araçlar, değerini uzun süre koruyabilen ve büyük ölçüde değer kaybı riski taşımayan varlıklar, değer deposu olarak kullanılabilirler.

 Değer Deposu Örnekleri Nelerdir?

Değer depolarının en yaygın örnekleri şunlardır:

• Para ve Para birimi
• Değerli metaller
• Kripto varlık
• Tarımsal mülk
• Koleksiyon

Para ve Para Birimi

Para bir değer deposu olarak kabul edilebilir çünkü yatırım yapmak ve tasarruf etmek için kullanılır. Para, işlemler arasında değer taşır ve insanların değerli bir kaynağı değer kaybetmeden elinde tutmasını sağladığı için, genellikle bir değişim aracı olarak kullanılır. Para aracılığıyla çeşitli ürün ve öğelere sahip olunabilir. Sonuç olarak para, halkın alım satım işlemleri ile ilgilenilmesi ve tasarruf sağlayabilmesi için güvenilir bir değer deposu olmalıdır.

Değer deposu olarak kabul edilen paranın birkaç avantajı bulunur:

• Bir değer deposu olarak para, satın alma gücü avantajına sahiptir. Bu durum, paranın en önemli avantajlarından biridir ve insanların gelecekte daha büyük satın alma işlemlerine yönelmek için genellikle para biriktirmelerinin temel nedenidir.
• Paranın dayanıklılığı, değeri düşmeden tekrar tekrar kullanıma dayanabilmesi bir diğer avantajıdır.
• Para evrenseldir. Bu durum paranın bir değer kaybı olmaksızın harcanabilmesi, saklanabilmesi ve takas edilebilmesi için kullanıldığı anlamına gelir. Aynı zamanda herkes paraya erişebilir, kazanabilir ve bir ürün satın almak için kullanabilir.

Para birimi, belirli bir ülke ya da bölgede kullanılmak üzere basılan değişim aracıdır. Bir değer deposu olarak kabul edilen para biriminin en önemli avantajı, başka bir para birimi üzerinden kolay bir şekilde çevrilebilmesidir. Böylelikle takas işlemleri zaman alan finansal araçlar gibi diğer değer depolarının aksine çok hızlı bir şekilde harcanabilir. Sonuç olarak ekonominin sağlıklı olması için kararlı bir para birimi önemlidir.

Değerli Metaller

Değerli metaller, alım satım işlemlerini kolaylaştırmanın başka bir yolu olarak kabul edilir ve para kavramı yaygın olarak kullanılmaya başlamadan önce önemli ölçüde kullanılmıştır. En değerli metaller altın, gümüş ve platindir. Bu değerli metaller, devamlı ve kalıcı oldukları için değer depolama da önemlidir. Aynı zamanda bu değerli metaller nadir olarak var oldukları için büyük ölçüde değer taşırlar.

Değer deposu olarak kabul edilen değerli metallerin birkaç avantajları bulunur:

• Değerli metaller değerlerini oldukça iyi bir şekilde korurlar. Örnek olarak önemli değer metallerden biri olan altın, nadiren değer kaybeder.
• Değerli metaller, para gibi diğer değer depolarına kıyasla enflasyondan etkilenmezler.
• Değerli metallerin bir değer deposu olarak bir diğer avantajı, taşıma kolaylığı bulunmasıdır. Başka bir ifadeyle değerli metallerin transfer işlemleri sadece değerli metallerin bir konumdan diğer bir konuma fiziksel olarak aktarılmasıdır.
• Değerli metaller işlem sırasında kolay bir şekilde bölünebilir.

Kripto Varlık

Kripto varlıklar, işlemleri doğrulamak için herhangi bir üçüncü taraf müdahalesine ihtiyaç duymayan bir dijital ödeme sistemini ifade eder.

Kripto varlıkların bir değer deposu olarak kabul edilmesinin birkaç avantajı bulunur:

• Kripto varlıkların değişmez bir parasal arzı bulunur. Başka bir ifadeyle zaman içerisinde değişmezler. Kripto varlıkların arzını üzerinde bir artış sağlamak normal bir para birimine kıyasla daha zor olduğu için değerini daha kolay bir şekilde korur.
• Kripto varlıkların sınırlı bir arzı bulunur. Kripto varlıkların kıt mevcudiyeti, değerlerinin bozulmadan kalmasını sağlar.
• Kripto varlıkların kullanımı güvenilir işlemlere izin verir. Kripto varlıklar ile gerçekleştirilen tüm işlemler, şeffaflık, özdenetim ve hesap verebilirlik kullanır.
• Kripto varlıkların bir sahibi yoktur. Ademi merkeziyetçilik, tek bir otorite tarafından gerçekleştirilen işlemler yerine dağıtılmış ağlar aracılığıyla güvenli ve doğrulanmış işlemlere imkân sağlar.

Tarımsal Mülk

Son zamanlarda, tarımsal mülkler giderek daha popüler bir değer deposu haline gelmiştir. Tarım arazileri, gıda üretimi açısından son derece önemli olduğundan ekonomik bir değer taşır. Diğer değer depolarına kıyasla, tarımsal mülklerin değerleri bakım gerektirir ve bu nedenle değerlerini korumak için özen gösterilmesi gerekir. Tarımsal mülklere yeterli özen gösterilmediği takdirde, değerleri düşebilir ve bu da artık etkili bir değer deposu olarak görülmemelerine neden olabilir.

Tarımsal mülklerin değer deposu olarak kabul edilmesinin birkaç avantajı bulunur:

• Tarımsal mülk, doğru bir şekilde bakımı yapıldığı takdirde, gıda ürünleri ve taze ürünler talep edildiğinden, büyük bir değere sahip olma potansiyeline sahiptir. Bu, tarımsal mülkün değer kaybı riski olmadan istikrarlı ve korunmasını sağlamanın en iyi yoludur.
• Gıda ürünleri ve taze ürünlere olan talep sürekli olarak arttığından, ekilebilir tarım arazilerinin fiziksel arzı azalır ve önemli ölçüde sınırlıdır. Sınırlı arz, tarımsal mülkün ve arazinin bir değer deposu olarak kabul edilmesini sağlayan şeydir.

Koleksiyon

Koleksiyon ürünleri, tarımsal mülk gibi zamanla popüler hale gelen bir değer deposudur. Koleksiyon, saatlerden özel üretim madeni paralara kadar çeşitli öğeleri kapsayabilir. Toplanabilir öğeler, her zaman sabit bir değere ya da artan bir değere sahip olma eğilimindedir. Bu nedenle koleksiyonlar değer depoları olarak kabul edilir.

Koleksiyonların değer deposu olarak kabul edilmesinin birkaç avantajı bulunur:

• Değer deposu olarak kabul edilen koleksiyon ürünlerinin temel avantajı, koleksiyon ürünlerinin sınırlı bir arza sahip olmasıdır.
• Koleksiyon ürünlerinin ana özelliği nadir olmalarıdır.
• Koleksiyonlar aynı zamanda arzu edilir olma eğilimindedir.