Bollinger bantları, 1980 yılında finansal analist olan John Bollinger tarafından geliştirilen bir teknik analiz (TA) aracıdır. Bollinger bantları teknik analizde volatilite bandı olarak tanımlanır ve hareketli ortalamaların altına veya üstüne yerleştirilir. Volatilite, standart sapmaya göre değişim yaşar. Volatilitedeki yükseliş veya düşüşler ise standart sapmayı etkiler.
Bollinger bantlarının amacı, fiyat volatilitesini ve potansiyel aşırı alım veya aşırı satım koşullarını görsel olarak göstermektir. Başka bir ifadeyle bollinger bantları, bir varlığın fiyatının ne kadar sıklıkla ve ne kadar aşırı hareket ettiğini tahmin etmeyi amaçlar. Fiyat üst banda yaklaştığında, nispeten yüksek kabul edilirken, alt banda yaklaştığında nispeten düşük kabul edilir. Trader’lar genellikle bollinger bantlarını trend dönüşleri, aşırı alım ve aşırı satım bölgeleri ve volatilite değişikliklerini belirlemek için kullanır.
Fiyat dalgalanmalarının neredeyse tümü Bollinger bandı kanalı içerisinde gerçekleşir ancak kanaldan çıkması durumunda alım satım sinyalleri vermez.
Bollinger Bantları Ne İşe Yarar?
Bollinger bantları, bir varlığın fiyatının belirli bir süredeki ortalaması üzerine çizilen iki çizgi oluşturur. Bu çizgiler, fiyatının standart sapmasına dayanır ve genellikle yüzde bir veya yüzde iki oranındadır. Bu çizgiler, fiyatın olası hareketlerini gösterir ve bu hareketleri tahmin etmek için kullanılır.
Bollinger bantlarının kullanımı, finansal bir varlığın fiyat hareketlerindeki yüksek ve düşük seviyelerin tahmin edilmesine ve bu tahminler dikkate alınarak, geçekleştirilmek istenen bir işlemin bu doğrultuda değerlendirilmesine fayda sağlar. Bollinger bantlarının en önemli avantajlarından biri, piyasanın volatilitesinin (oynaklığının) ölçülmesine yardımcı olmasıdır. Bollinger bantları, ayrıca trendlerin tespit edilmesinde de yardımcı olabilir ve bir finansal varlığın fiyatının ne zaman düşüp ne zaman yükseleceğini tahmin etmek için kullanılır.
Bollinger Bantları Nasıl Hesaplanır?
Bollinger bantlarını hesaplamanın ilk adımı, genellikle 20 günlük bir basit hareketli ortalama (SMA) kullanarak varlığın basit hareketli ortalamasını hesaplamaktır. 20 günlük SMA, ilk veri noktası olarak ilk 20 gün için kapanış fiyatlarının ortalamasını alır. Bollinger bantları, fiyat grafiği üzerinde çizilen üç çizgiden oluşur. Ortadaki çizgi genellikle basit hareketli ortalama (SMA) olarak belirlenir, üst ve alt çizgiler ise orta çizgiden standart sapmalara dayalı olarak hesaplanır. Orta çizgi, başka bir ifadeyle bollinger bandı, genellikle 20 günlük basit hareketli ortalama olarak belirlenir.
Orta bant: 20 günlük basit hareketli ortalama
Üst bant: 20 günlük basit hareketli ortalama + (20 günlük standart sapmax2)
Alt bant: 20 günlük basit hareketli ortalama – (20 günlük standart sapmax2)
Bollinger Bandı Sıkışması Nedir?
Finansal bir varlığın fiyat hareketleri bazen bir süre boyunca yatay bir seviyede devam edebilir. Bu durumda bollinger bantları birbirine yakınlaşır ve sıkışmış bir şekilde görüntü oluşturur. Bollinger bandı sıkışması genellikle oynak fiyat dalgalanmalarının yakın olduğunu gösterir. Sıkışmış olan bant üzerinde gerçekleşecek olan ani fiyat dalgalanmasının, yeni bir trend oluşturması mümkündür.
Sıkışan bantlar, piyasada biriken bir momentumun olduğunu ve fiyat üzerinde sert bir dalgalanmanın yakın olduğunu gösterebilir. Bu durumda, fiyat genellikle bantların dışına çıkar ve yeni bir trend başlar. Aynı zamanda sıkışan bantlar, trader’lara potansiyel bir fırsat veya riskin yaklaştığını gösterir. Ancak sıkışan bir bant fiyatın hangi yönde bir hareket olacağına dair bir ipucu vermez. Dolayısıyla, sıkışan bantların ardından gerçekleşecek olan fiyat hareketini doğru şekilde yorumlamak için diğer teknik analiz araçları dikkate alınmalıdır.
Bollinger Bandı Genişlemesi Nedir?
Bollinger bandı genişlemesi, piyasada üzerinde gerçekleşen fiyat dalgalanmalarının arttığı zamanlarda meydana gelir. Bu genişleme yatırımcılara yeni bir trendin başlangıcının olabileceği konusunda ipucu verir.
Bollinger bandı genişlemesi, genellikle artan volatiliteye ve fiyat dalgalanmalarındaki güçlü değişimleri işaret eder. Bu durumda, fiyat genellikle bantların dışına çıkar ve yeni bir trendin başlangıcı olabilir. Ancak genişleme tek başına bir trendin devam edeceği veya tersine döneceği konusunda kesin bir bilgi sağlamaz.
Bollinger Bandı Teknik Analizde Nasıl Kullanılır?
Bollinger bandı, dalgalanmanın yüksek olduğu esnada genişler, düşük olduğu zamanlarda ise sıkışır. Bollinger bandının genişlemesi, piyasanın trend değişiminin eşiğinde olduğunu gösterir. Bollinger bandı sıkışması ise yakın bir zaman içerisinde keskin bir fiyat hareketi yaşanacağı olasılığının yüksek olduğunu gösterir.
Yatırımcılar, bir varlığın fiyatının üst bandı geçmesi sonucunda fazla yükseldiğini, alt bandı geçmesi sonucunda ise fazla düştüğünü anlarlar. Fiyatın üst banda birkaç kez değmesi o bölgenin güçlü bir direnç olduğunu ifade eder. Benzer şekilde alt banttan birkaç kez sekme yaşaması ise o bölgenin güçlü bir destek bölgesi olduğunu ifade eder. Bollinger bantları genellikle piyasanın genel bir durumu hakkında bilgi verir. Bollinger bandı volatiliteye bağlı bir gösterge olduğu için kısa vadeli analiz için kullanılması daha uygun kabul edilir. Diğer göstergeler gibi bollinger bandı da teknik analizde tek başına yeterli olamaz.