Web 1.0, internetin keşfinin ilk ve en ilkel dönemi olarak kabul edilir. İnternet evriminin ilk aşamasını ifade eden Web 1.0, 1989 yılında Tim Berners-Lee tarafından icat edilmiştir. Web 1.0, kullanıcıların interneti sadece görüntüleyebildiği ancak içerik oluşturamadığı bir web teknolojisiydi. Web 1.0’ın amacı, statik web sayfaları oluşturmak ve bu sayfalar üzerinden metin, ses, resim veya video gibi dosyalar paylaşabilmekti. Web 1.0, donanım ve yazılımsal olarak renkli ve dinamik değildi. HTML tabanlı web sayfaları yaygın olarak kullanılmaktaydı.

Web 1.0’ın temelinde kullanıcıya bilgi vermeyi amaçlayan web siteleri yer almaktaydı. Web 1.0 teknolojisinde kullanıcılar tek yönlü olarak interneti kullanabilirdi. Tek yönlü bir bilgi akışı vardı ve çevrimiçi bir kütüphane görevindeydi. Web sayfası içerisinde bir başka kullanıcı ile etkileşim kurulamıyor, herhangi bir içeriye ekleme yapılamıyor ve alışveriş yapılamıyordu. Kullanıcılar içerik oluşturma veya düzenlemek için kullanılan admin panellerine sahip değildi.

Web 1.0 Özellikleri Nelerdir?

• Web sayfaları sadece bilgi sunma amaçlıdır. Sayfalar kullanıcı ile etkileşime girememektedir ve kullanıcı için admin paneli yapısı yoktur.
• Web sitesi içerikleri, veri tabanında değil, web sitesi dosyalarında saklanır.
• Kullanıcılar bir web sitesinde bulunan içerik sayfasına yorum bırakmak istediğinde, sadece ziyaretçi defteri adı verilen sayfaya yorum ekleyebilmektedir.
• Web sitesi oluşturulmak istenildiğinde, zor bir süreç gerçekleşmektedir. Her içeriğin birer birer yazılması gerekebilmektedir.
• Tarayıcıların sunduğu tescilli HTML etiketleri, web siteleri ve etiketi desteklemeyen tarayıcıyı kullanan kullanıcı arasında uyumsuzluk soruna neden olmaktadır.

Web 1.0’dan Web 2.0’a Geçiş

Web 1.0’dan Web 2.0’a geçiş, sadece bilgi odaklı, okunur bir teknolojiden hem okunabilir hem de yazılabilir teknoloji ile gerçekleşti. Kullanıcıların bilgi aktarımına olan ihtiyacının artması ve Web 2.0’ın bu ihtiyacı karşılamasıyla birlikte Web 2.0 daha sık kullanılmaya başlandı. Başka bir deyişle Web 1.0’ın içerik oluşturma, içeriklerin depolanması gibi eksikliklerinin Web 2.0 ile giderilmesiyle Web 2.0 tercih insanlar tarafından daha çok tercih edildi.

Web 2.0 Nedir?

Web 2.0, kullanıcı merkezli bir ortam sunan ve web’in popüler olduğu ikinci dönem olarak tanımlanır. Web 2.0 kavramı ilk olarak Tim O’Reilly tarafından kullanılmıştır. HTML, JavaScript, CSS gibi web teknolojilerindeki gelişmeler nedeniyle, internetin daha hızlı ve etkileşimli halidir.  Web 2.0 kullanıcısına dinamik ve çift yönlü bağlantı platformu sunar. Web 2.0 kullanıcılara birlikte çalışabilirlik, kullanım kolaylığı ve kullanıcılar arası etkileşim imkânı sağlar.

Kullanıcıların sadece okumak yerine aynı zamanda sosyal etkileşimde kurabildiği bir platform sunduğu için “sosyal web” olarak da adlandırılır. Web 2.0 aracılığıyla kullanıcılar içerik oluşturabilir ve paylaşabilir. Her kullanıcı geliştirme ve oluşturma sürecine katılabilir. Web 2.0 Facebook, Youtube, Twitter, Instagram ve Wikipedia gibi sosyal medya uygulamaları ve web sitelerini de kapsar. Kullanıcılara admin panelleri ve veri tabanı hizmeti sunar. E-posta, mobil cihaz uygulamaları ve mesajlaşma gibi ihtiyaçlar sebebiyle XML, API, PSS gibi teknolojiler ve uygulamalar geliştirilmiştir.

Web 2.0 Özellikleri Nelerdir?

• Hem okunabilir hem yazılabilir web’i tanımlar.
• Bilgiye erişimin, düzenlemenin ve paylaşımın ön planda tutulduğu özelliklere sahip web sitelerini içerir.
• Web sitesi içeriklerinin yönetimine hızlı ve kolay bir şekilde müdahale edilebilir.
• Web 2.0 aracılığıyla web sitelerinde dinamiklik hakimdir. Kullanıcılar etkileşime girebilir, başka bir kullanıcı ile iletişim kurabilir ve içerikler oluşturup sunabilir.

Web 1.0 ve Web 2.0 Arasındaki Farklar Nelerdir?

• Web 1.0 tamamen içerik ve bilgi okumakla ilgilidir. Web 2.0 ise kullanıcıların internete içerik sağlamalarına yardımcı olacak verileri sağlar.
• Web 1.0 platformlarındaki bilgiler üzerinde değişiklik yapılamazken Web 2.0’da kullanıcılar düzenlemeler yapabilir.
• Web 1.0 sadece statik sayfaları desteklerken, Web 2.0 sosyal medya gibi dinamik içerikleri de destekler.
• Web 1.0’da kullanıcılar arasında iletişim ya da etkileşim gerçekleştirilemezken, Web 2.0 çevrimiçi belgeler, bulut bilgi işlem işlemleri gibi sanal ve etkileşimli uygulamalar yoluyla iletişim gerçekleştirilebilir.
• Web 2.0 kullanıcılara içerik sağlayıcıları ve işletmeler arasında daha fazla birlikte çalışabilirlik sunar. Kullanıcıların oluşturduğu içerikleri vurgular.
• Web 2.0 aracılığıyla web sitelerinde etkileşim, içerik paylaşımı ve iş birliği sağlanır.

Web 2.0 her ne kadar Web 1.0’a çözüm olarak gelişmiş teknoloji sunuyor olsa da kullanım ihtiyaçlarının artmasıyla yetersiz kalmıştır. Web 2.0’ın en büyük dezavantajı verileri merkezi bir şekilde depoluyor olmasıdır. Örneğin, bir uygulamaya kaydolmak isteyen kullanıcı kişisel bilgilerini vermektedir. Hizmeti veren uygulama şirketleri tarafından bu bilgiler, üçüncü parti kişilerle paylaşılarak kazanç elde etmek için kullanılabilir. Web 2.0’da kullanıcılar kendi varlıkları üzerinde söz sahibi değildir. Kullanıcılar varlıkların yönetimi için üçüncü parti aracı kurumlara ihtiyaç duyar. Bu gibi sorunlar ise Web 3.0’ın doğmasına neden olmuştur.