QR kod ilk olarak 1994 yılında Toyota’nın bir alt kuruluşu olan Japon şirket Denso Wave’in baş mühendisi Masahiro Hara tarafından icat edilmiştir. Kod başlangıçta üretim sürecinde hareket eden araçları ve parçaları doğru bir şekilde izleyebilmek, takip edebilmek için kullanıldı. QR kod, diğer 2D barkod sistemlerine kıyasla daha hızlı veri aktarımına imkân sağladı.
Japon Sanayi Standardizasyon Komitesi tarafından 1999 yılında standartları yayınladı. Bu standartlar, QR kodun yaygın olarak kullanılmasını hızlandırdı ve böylelikle QR kod, uluslararası tanınmış bir teknoloji haline geldi. QR kod daha sonra ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü) tarafından da tanındır ve ISO/IEC 18004 standardı olarak kabul edildi.
Mobil teknolojinin gelişmesiyle birlikte QR kodlar daha fazla popülerlik kazandı. Akıllı telefonlar ile okunabilen QR kodlar, kullanıcıların hızlı ve kolay bir şekilde bilgilere erişim sağlamalarına yardımcı oldu. Zaman içerisinde ise farklı sektörlerde farklı amaçlar için kullanılmaya başlandı. Reklamcılık, lojistik, pazarlama, mobil ödemeler ve etkinlik yönetimi gibi birçok alanda QR kodları ile karşılaşmak mümkündür. Teknolojinin ilerlemesiyle, QR kodlar renkli olabilen ve logolarla özelleştirilebilen şekillerde geliştirildi. Ayrıca QR kodlarının içine daha fazla veri kodlanabilen varyantları da ortaya çıktı.
Bugün ise QR kodlar, dünya genelinde yaygın olarak kullanılıyor. İnternetin hızlı erişimi ve akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla birlikte QR kodları, bilgilerin paylaşımında, alım satım işlemlerinde ve kullanıcı deneyiminde önemli bir rol oynuyor.
QR kod (Karekod), dijital bir cihaz aracılığıyla kolay bir şekilde okutulabilen ve bilgileri kare şeklinde bir ızgara (matris) üzerinde bir dizi piksel olarak saklayan veya depolayan özel bir kod türüdür. QR kodlar, dikey ve yatay yönde, siyah beyaz modüllerden oluşur ve bilgileri hızlı bir şekilde kodlamak ve okumak için optimize edilmiştir. Geleneksel barkodlara göre daha fazla bilgi içerebilirler ve çok çeşitli veri türlerini destekleyebilirler.
QR kodlar, dört veri modunu işler:
- Alfasayısal
- Sayısal
- Kana
- Kanji
Alfasayısal
Alfasayısal veri modu, Latin alfabesindeki harfleri, sayıları ve bazı özel karakterleri kodlamak için kullanılır. Örneğin, metinler, web sitesi adresleri ya da kişisel bilgiler bu veri modunda kodlanır.
Sayısal
Sayısal veri modu, sadece sayıların kodlanması için kullanılır. Örneğin telefon numaraları veya seri numaraları gibi sadece sayılardan oluşan veriler bu mod aracılığıyla kodlanır.
Kana
Kana veri modu, Japoncada kullanılan katakana alfabesini kodlamak için kullanılır. Katakana alfabesi, yabancı kelimelerin Japonca’ya uyarlanmasında kullanılan karakterlerden oluşan bir alfabedir.
Kanji
Kanji veri modu, Japonca’da kullanılan kanji karakterlerinin kodlanması için kullanılır.
QR Kod Ne için Kullanılır?
QR kodlar, ürün ve ürün bilgilerinin takibi için yoğun bir şekilde kullanılır. Ayrıca bir menüyü görüntülemek, herhangi bir sosyal medya profiline bağlanmak ya da bir web sitesine giriş yapmak, uçağa binmek için bilet olarak, ödeme yapmak ya da göndermek, Wi-Fi erişimi için ve giriş bilgilerinin doğrulanması için kullanılır.
QR Kod Nasıl Okutulabilir?
Akıllı telefonların çoğu bir QR kod okuyucu ya da tarayıcı ile donatılmıştır. Ancak QR kod tarayıcı ile donatılmayan mobil cihazlar ile erişim sağlamak için ise cihazın uygulama mağazasından QR kod tarayıcı uygulaması indirilebilir.
QR Kod Türleri Nelerdir?
Farklı öğeler için kullanılabilecek olan çeşitli QR türü bulunur:
- Mikro QR kodu
- Model 1 QR kodları
- Model 2 QR kodları
- IQR kodu
- SQRC
- Çerçeve QR
Mikro QR Kodu
Mikro QR kodu, sınırlı bir alan olduğu durumlarda kullanılan geleneksel bir QR kodun daha küçük versiyonunu ifade eder. Mikro QR kodlarının boyutu değişebilir ancak en küçük boyutu 11x11 modüldür. 21 adede kadar alfanümerik karakteri kodlarlar.
Model 1 QR Kodları
Model 1 QR kodları, model 2 ve Mikro QR kodların prototipidir. Maksimum veri kapasitesi 468 bayttır ve 707 alfasayısal karaktere kadar kodlayabilir.
Model 2 QR Kodları
Model 2 QR kodları, daha iyi bir konum ayarı için bir hizalama modeline sahiptir. Model 1 QR kodlarına kıyasla daha fazla veri yoğunluğu içerir.
IQR Kodu
IQR kodu, şekil ya da boşluk açısından bir sorun yaşandığı durumlarda kare ya da dikdörtgen şeklinde oluşturulabilir.
SQRC
SQRC, özel bilgileri içeren sınırlı bir okuma işlevi bulunur.
Çerçeve QR
Çerçeve QR, grafikler, resimler veya fotoğraflar gibi formatlarda daha büyük veriler içeren özelleştirilmiş bir çerçeveyi ifade eder.
QR Kod ve Barkod Arasındaki Farklar Nelerdir?
Geleneksel olarak, bir ürün veya hizmet hakkında sağlanabilecek veya aktarılabilecek bilgi miktarı, ürünün ambalajında bulunan alan veya faydalarını anlatan reklamlar ile sınırlıydı. Tüketici ürün veya hizmet hakkında daha fazla bilgi almak istediğinde bir satış görevlisine ulaşması ya da ek belgeler talep etmesi gerekiyordu.
Barkodlar genellikle ürün paketlerinin arkasında yer alır ve optik bir tarayıcıya sahip makineler tarafından okunabilir. Barkodlar yukarıdan aşağıya olacak şekilde tek yönlü olarak okunabilir. Genellikle alfasayısal biçimde ve sadece küçük miktarda bilgileri depolayabilirler.
QR kod ise yukarıdan aşağıya ve sağdan sola olacak şekilde iki yönde de okunabilir. Bu nedenle QR kod, iki boyutlu olarak kabul edilir. Aynı zamanda, QR kodlar iki yönlü olarak okunabildiği için daha fazla veri depolayabilirler.
