Kriptografi, gönderen ve alıcı arasında güvenli ve şifreli veriler gönderme bilimi ve uygulamasıdır. Başka bir ifadeyle kriptografi, bilgi saklama bilimidir. Gönderen, veriyi şifreleyerek, üçüncü bir taraftan gizler. Alıcı ise verinin şifresini çözerek, okunur yapar.

Kriptografi, bir bilgi ya da verinin üçüncü bir tarafın okumasını engellemek için kullanılan matematiksel bir şifreleme tekniğidir. Kriptografi işlemini gerçekleştiren kişiler ‘kriptograf’ olarak adlandırılır. Kriptografi, verileri şifrelemek ve şifresini çözmek ya da bilginin gerçekliğini ve kesinliğini göstermek için matematiksel teoriler ve hesaplanmalardan faydalanır.

Kriptografi tekniği, genel olarak şifreleme ya da şifre çözümleme işlemlerini içerir. Şifreleme, bir bilgi, veri ya da mesajın anlaşılmasını engellemek amacıyla kullanılan işlemdir. Şifre çözme ise, şifrelenen içeriğin anlaşılır hale getirilmesidir.

Kriptografik teknikler, bir bilginin veya mesajın güvenli bir şekilde iletilmesini sağlar ancak aynı zamanda bir verinin anlaşılmasını engellemek amaçlı da kullanılabilir. Kriptografi, birçok alan içerisinde kullanılır. Online alışveriş siteleri, bilişim sektörü ve dijital platformlar kriptografi tekniğinden yararlanır.

Kriptografi Nasıl Çalışır?

Bir bilgi ya da veriyi şifrelemek, bilginin ya da verinin karmaşıklık seviyesine ve gerektirebileceği koruma derecesine bağlıdır. Bu nedenle, bir bilgi ya da verinin şifrelenmesi için birçok yol vardır:

• Simetrik Şifreleme
• Asimetrik Şifreleme
• Hash Fonksiyonları

Simetrik Şifreleme

Simetrik şifreleme, gizli anahtarlı şifreleme olarak da adlandırılır.

Simetrik şifrelemede tek bir anahtar kullanır. Simetrik şifreleme, bir anahtarın gönderen ve alıcı tarafından ortak olarak kullanılması ve bu anahtarın daha sonra verinin şifrelenmesi için kullanılmasını kapsar. Aynı anahtar verinin şifresini çözmek için de kullanılır.

Asimetrik Şifreleme

Asimetrik şifreleme, ortak anahtarlı şifreleme olarak da adlandırılır.

Asimetrik şifreleme, çift anahtar kullanır. Asimetrik şifreleme de her anahtar tek bir amaca hizmet eder. Herhangi bir anahtar üzerinde transfer işlemlerinde kullanılabilen genel anahtar, verilerin nasıl şifreleneceği hakkında bilgilere sahiptir ve herkes tarafından kullanılır. Özel anahtar ise, verilerin şifresinin nasıl çözüleceği konusunda bilgilere sahiptir ve paylaşılmaz.

Her iki anahtar da iki eşsiz, matematiksel olarak bağlantılı anahtar oluşturmak için büyük asal sayıları kullanan bir algoritma tarafından oluşturulur. Genel anahtara erişimi olan herkes verileri şifreleyebilir ancak yalnızca özel anahtara sahip olan kişiler verinin şifresini çözebilir.

Hash Fonksiyonları

Hash fonksiyonları diğer şifreleme yollarından farklıdır. Bunun nedeni, hash’in orijinal verilere geri döndürülememesidir.

Hash fonksiyonları, farklı uzunluktaki verilerin matematiksel algoritmalarla sabit uzunlukta benzersiz bir değer olarak oluşturulması işlemidir. Hash foksiyonları, anahtar kullanmak yerine algoritmaları kullanır. Hash’ler veriyi değiştirmeden, kaybetmeden o veriyi şifreler. Hash fonksiyonları, bilginin veya verinin bütünlüğünü kontrol etme ve bilgi veya verileri doğrulama gibi görevler için kullanılır. Bir hash fonksiyonunun girdi değerinin çıktısı üzerinden tahmin edilmesi zordur.

Kripto Varlıklarda Kriptografi

Kripto varlıklarda kriptografi yöntemleri, veriyi sadece verinin amaçlandığı kişilerin okuyabileceği ve işleyebileceği şekilde iletilmesini sağlayan matematiksel kodlar kullanır. Kriptografi, blockchain teknolojisi için önemlidir. Blockchain ağları, işlemlerin güvenli bir şekilde gerçekleştirilebileceği merkeziyetsiz ve şeffaf bir yapıya sahiptir ve bunun için kriptografik yöntemlerden yararlanır.

Kripto varlıklarda kriptografi, ağda gerçekleştirilen işlemlerin güvence altına alınması, yeni varlığın oluşturulmasının kontrolünün sağlanması ve kripto varlıkların transfer işlemlerinin doğrulanması gibi amaçlar için kullanılır.

Kriptografi Hangi Alanlarda Kullanılır?

Kriptografi günlük yaşamımızda birçok alanda aktif olarak kullanılır. Bu alanlardan bazıları şunlardır:

• Dijital platformlar
• Bilişim sektörü
• Yazılımlar
• Güvenlik ekipmanları
• Resmi yazışmalar