Kripto varlıkların yaygın kullanımına başlanması ile de popülerlik kazanan blockchain teknolojisi farklı alanlarda da kullanılmaya başlandı. Sağlık, ekonomi, oyun ve eğlence, iletişim gibi birçok alanda blockchain teknolojisine kurum ve kuruluşların ilgisi arttı. Bu artan ilgi beraberinde blockchain tabanlı proje sayısında da ciddi bir artış getirdi.
Hyperledger ise blockchain dünyasında ses getiren önemli bir blockchain projesidir. Blochchain teknolojisinin artık tek kullanım alanı kripto varlıklar değildir. Hyperledger ise bu kullanım alanını genişleten büyük projelerden birisidir.
Hyperledger Foundation, 2015 yılının Aralık ayında Linux Foundation tarafından duyuruldu. Hyperledger Foundation, 2016 yılında ise blockchain dünyasında yerini aldı.
Hyperledger Foundation açık kaynak kodlu ve blockchain tabanlı bir projedir. Hyperledger Foundation kuruluşunun bazı temel amaçları bulunur. Bu temel amaçlar şunlardır:
- İş dünyasında şirket düzeyinde gerçekleştirilen işlemlerin yönetileceği blockchain destekli framework’ler geliştirmek.
- Gerçekleştirilen işlemler için hem ticari hem teknik yönetimler tarafından desteklenen bağımsız, açık ve topluluk odaklı altyapı hizmeti sağlamak.
- İnsanları blockchain dünyasında bulunan fırsatlar ve imkânlar konusunda bilgilendirmek.
- İnsanları blockchain teknolojisi ile ilgili eğitmek ve proje geliştirebilecek topluluklar oluşturmak.
Hyperledger Bir Kripto Varlık Mıdır?
Hyperledger bir kripto varlık değildir. Hyperledger projesinin önemli yetkililerinden birisi olan Brian Behlendorf, kendisine kripto varlıklar ile ilgili yöneltilen bir soruyu cevaplarken Hyperledger Foundation’ın asla bir kripto varlık benzeri bir proje olmayacağını belirtmiştir. Aynı zamanda bu konuda çekingen kalmalarının sebebini ise global bir para birimi projesi oluşturmanın beraberinde getirdiği olası siyasi zorluklardan kaçınmak olduğunu ifade etmiştir.
Hyperledger Foundation Çatısı Altında Bulunan Projeler Nelerdir?
Hyperledger Foundation altında birçok farklı proje bulunur. Bu projelerden bazıları ise şunlardır:
Framework Projeleri
- Fabric
- Grid
- Burrow
- Indy
- Iroha
- Sawtooth
Tool Projeleri
- Cello
- Quilt
- Explorer
- Ursa
- Caliper
- Composer
Hyperledger Foundation Projelerinin Kullanılan Örnekleri Nelerdir?
Hyperledger kullanılarak oluşturulmuş birçok büyük proje örneği vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- IBM Food Trust
- Chain-m
- ScanTrust
Chain-m Nedir?
NIIT Technologies isimli firma tarafından Chain-m Hyperledger kullanılarak geliştirilmiştir. Chain-m projesi, farklı havayolu şirketlerinin biletleme süreçlerinin blockchain altyapısı ile ilerlemesini sağlayan bir projedir. Chain-m, Hyperledger Fabric kullanılarak geliştirilmiştir. Kullanıcılar Chain-m ile web tabanlı bir arayüz üzerinden biletleme süreçlerinin kayıtlarını ve takiplerini şeffaf bir şekilde yürütebilir.
ScanTrust Nedir?
ScanTrust, Cambio Coffe tarafından geliştirilmiştir. Cambio Coffe ise bir organik kahve satıcısıdır. Cambio Coffe, geliştirdiği teknoloji ile kahve çekirdeklerinin tüm yolculuğunu blockchain ağı üzerine kaydediyor. Cambio Coffe, ScanTrust projesinde kahve paketlerinin üzerinde bulunan barkodlara bir ekleme yaptı. Kahve satın alan tüketiciler, bu barkodu kullanarak blockchain üzerine kaydedilen kahve çekirdeğinin tüm yolculuğunu görüntüleyebiliyor. ScanTrust’ın geliştiricileri, bir başka Hyperledger Foundation teknolojisi olan framework Sawtooth’u projede aktif bir şekilde kullanıyor.
IBM Food Trust Nedir?
IBM Food Trust, gıda ürünlerinin ilk oluştuğu andan itibaren tüketiciye ulaşana kadar geçirdikleri tüm süreçleri kayıt altına alarak blockchain üzerine işliyor. Bu sayede IMB Food Trust gıda sektöründe güvenilirliği ve şeffaflığı artırmayı amaçlıyor. Muadili projeler bulunsa da IBM Food Trust bu diğer projelere kıyasla daha başarılı olmuş ve tercih edilmiştir. IBM Food Trust projesinin pilot uygulaması ise Wal-Mart, Nestlé, Tyson Foods ve Golden State Foods ile gerçekleştiriliyor.
Hyperledger Foundation’ın Genel Özellikleri Nelerdir?
Hyperledger Foundation’ın ilkeleri gereği bazı genel özellikleri mevcuttur. Bu genel özellikler şunlardır:
- Kimlik Doğrulaması
- Veri Gizliliği
- Modüler Mimari
- Dil Seçenekleri
- Ücretsiz
- Hız
Kimlik Doğrulaması
Kripto varlık dünyasının en önemli değerlerinden birisi olan kullanıcıların sistem içerisinde anonim olmasıdır. Fakat Hyperledger Foundation bunun gerekmediği durumlarda tercih sebebi olabilir. Çünkü Hyperledger Foundation “permissioned” bir blockchain’dir. Aynı zamanda “Identity Management” modülü ile de kimlik doğrulaması gerçekleştirir.
Veri Gizliliği
Hyperledger kullandığı teknolojiler ile kullanıcı ve geliştiricilere üst düzey bir veri gizliliği sunar.
Modüler Mimari
Hyperledger Foundation’ın modüler yapıda olması geliştiricilerin yükünü hafifletir. Herhangi bir geliştirici sadece seçtiği modüller ile çalışarak zaman kazanabilir.
Dil Seçenekleri
Hyperledger Foundation Java, Go ve NodeJS ile geliştirme yapılabilmesine imkân tanır.
Ücretsiz
Hyperledger Foundation kullanıcılarının herhangi bir işlem yapmak veya blockchain ağı üzerinde veri saklamak için bir ücret ödemesine gerek yoktur.
Hız
Public blockchain ağları, yaşanan ölçeklenebilirlik problemleri sebebiyle ortaya çıkan hız sorunları yüzünden pek fazla tercih edilmezler. Bu noktada ise Hyperledger ve benzeri “Permissioned Blockchain” ağları devreye girer.