Kripto varlıkların öncüsü olan Bitcoin, bu konuda da bir standarta öncülük etmiştir. Bu ise “Bitcoin Halving” olarak isimlendirilen yarılanma işlemidir.
Halving Neyi İfade Eder?
Halving, yeni bir kripto varlık biriminin ihraç oranını azaltan süreci ifade eder. Başka bir deyişle kripto varlıklarda halving, madencilere sağlanan blok sübvansiyonunun dönemsel olarak düzenli bir şekilde azaltılmasıdır. Bu işlem ile bir kripto varlığın planlanan maksimum arza ulaşana kadar sabit bir ihraç oranını devam ettirmesini sağlar.
Blok halving, yeni bir kripto varlığın yaratılma hızının azaltılmasını ifade eder.
Halving’ler, kripto varlıkların sabit bir hız ile piyasaya dağıtılacağını öngörebilir. Halving, bir azalma oranı gösterileceği garantileneceği için kripto varlık ekonomi modelinin temel öğelerinden birisi olarak öne çıkar. Maddi enflasyon oranının bu şekilde kontrol edilmesi, kripto varlıklar ve temelde sınırsız arza sahip olan geleneksel itibari varlıklar arasında önemli farklardan birisidir.
Halving’in Kelime Anlamı Nedir?
Halving, kelime anlamı olarak “yarılanma” anlamına gelir. Madencilerin ürettiği kripto varlıklarda blok başına düşen ödülün belli aralıklarla yarılanma sürecidir.
Halving ve Madenciliğin İlişkisi Nedir?
Halving, madencilik etkinliklerinde kripto varlık birimlerinin üretilmesi ile ilgili kullanımının yanı sıra blockchain ağındaki transferlerin onayı için de kullanılır. Madencilik işleminin sona ermesi veya işlemlerin yavaşlaması sistemin kullanılabilirliğini etkiler. Madencilik ile üretilen kripto varlıkların hepsinin üretilecek toplam adedi belirlenmiştir. Kripto varlıklar bu belirlenen miktarın üzerinde üretilmez. Bu şekilde kripto varlık biriminin fiyatlandırılmasında temel etken olan arz talep dengesi korunur. Aynı zamanda belirli ölçüde enflasyonun da önüne bu şekilde geçilir.
Halving Nasıl Gerçekleşir?
Kripto varlıklarda halving, herhangi bir blockchain ağının kodunda yapılan değişiklikler ile iki blockchain ağının oluşması ile gerçekleşir. Bu değişiklikler ağda bulunan madenciler veya kullanıcıların bir kısmı tarafından kabul edilmeyebilir. Bu nedenle iki farklı blockchain ağı oluşur. İki versiyonun çatallanması ile bu yeni ağlar arasında iki farklı kripto varlık birimi oluşur. Örnek vermek gerekirse Bitcoin Cash, Bitcoin blockchain ağında gerçekleşen bir halving sonucu oluşturulmuştur.
Halving, kripto varlıkların madenciliğinde ödül miktarını azaltmanın bir yöntemi olduğu için madencilerin ödül kazanması giderek zorlaşır. Ayrıca halving ile blockchain ağında enerji tasarrufu artar.
Halving Gerçekleştiğinde Neler Değişir?
Bir blockchain ağında halving gerçekleştiğinde bazı değişikler olabilir. Bu değişiklikler şunlardır:
- Madencilerin ödül olarak kazanabileceği kripto varlık birimi adedi yarıya düşer.
- Ödül kazanmak zorlaşır.
- Ödül kazanmak zorlaştığı için madencilik etkinlikleri azalabilir.
- Arz azalır.
- Azalan arz sonrası kripto varlık biriminin fiyatı artabilir.
- Madencilik yapmak daha az kârlı hale gelebilir.
- Kârın azalması sonucu madenciler işi bırakabilir.
Hangi Kripto Varlıklar Halving İşlemine Uğramıştır? Bitcoin Halving Nedir?
Halving işlemine uğrayan bazı popüler kripto varlıklar şunlardır:
- Bitcoin
- Litecoin
- Bitcoin Cash
- Bitcoin SV
Bunlar ve benzer daha birçok kripto varlık, halving kullanır. Bu kripto varlıkların blok ödülü belirli aralıklar ile yarı yarıya azaltılır.
Bitcoin, ilk halving’ini 2012 yılında yaşamıştır. Bu halving işlemi ile Bitcoin’in blok ödülü olan 50 BTC miktarı, 25 BTC’ye düşürülmüştür. İkinci Bitcoin halving ise 2016 yılında gerçekleşmiştir. Blok ödülü ise 25 BTC’den 12,5 BTC’ye düşürülmüştür. Üçüncü halving ise 2020 yılında gerçekleşmiştir. Blok ödülü ise 12,5 BTC’den 6,25 BTC’ye düşürülmüştür. Bitcoin halving işlemi her 4 yılda bir tekrarlanır. Bitcoin’in maksimum arzı ise 21 milyon olarak belirlenmiştir. 2021 yılı itibariyle ulaşılan arz ise 18 milyondu. Bu hesaba göre Bitcoin maksimum arzına 2140 senesinde ulaşacaktır.
Litecoin de halving işlemi için Bitcoin gibi bir yol izlemiştir. Örnek vermek gerekirse Litecoin ilk halving’ini 2012 yılında yaşadı. Blok ödülü ise 50 LTC’den 25 LTC’ye düşürüldü. İkinci Litecoin halving’i ise 2019 yılında gerçekleşti.
Halving Dönemi Yaklaşan Kripto Varlıklar Hangileridir?
08.05.2023 tarihi itibariyle bazı kripto varlıkların sıradaki halving’i yaklaşmaktadır. Bu kripto varlıklar ve halving tarihleri şunlardır:
- Litecoin (LTC)-Tarih: 30 Temmuz 2023 TSİ: 07:00
- Bitcoin (BTC)-Tarih: 18 Mart 2024 TSİ: 04:41
- Bitcoin Cash (BCH)-Tarih: 14 Nisan 2024 TSİ: 12:40
- BitcoinSV (BSV)-Tarih: 29 Nisan 2024 TSİ: 06:16