Gossip Protocol (Dedikodu Protokolü), bütün cihazlar arasında gerçekleşen eşler arası (P2P) iletişimi ifade eder. Gossip protocol, bilgisayarlar ve dijital cihazlar arasında eşler arası sağlanan iletişim çeşidini tanımlar. Gossip protocol, P2P ağa dayalı olan bilgisayarlar arasındaki iletişim protokolüdür. Gossip protocol, sosyal gruplar arasında yapılan ‘dedikodu’dan esinlenerek türetilen bir terimdir ve bir node’dan bir diğer node’a bilgi yayarak ağda bulunan tüm node’ların veriye erişmesine imkân tanır.
Büyük blockchain ağları üzerinde veri iletimini sağlamak için büyük miktarda işlem gücü kullanılır. Gossip protocol, iki bireyin arasında ‘dedikodu’ yapmasına benzer şekilde, bilgilerin bir node’dan diğerine bildirilmesidir. Gossip protocol, dağıtık bir ağdaki iletişimi sağlar. İletişim durumu, bilgi diğer node’lar arasında iletildiğinde gerçekleşir. Gossip protocol, birden fazla bilgisayar arasında bilgi yaymayı içerir.
Farklı Gossip protokolleri mevcuttur ve bunlardan birisi Hashgraph’tır. Hashgraph, dağıtık bir defter teknolojisidir. Hashgraph, Leemon Baird tarafından ortaya atılmıştır ve Gossip protokolünü daha basit hale getirir. Hashgraph, Bizans Hata Toleransı (BFT) ile çalışır. Bilgisayar alanında Gossip protocol, veriler dağıtık ağdaki node’lara iletildiğinde gerçekleşmiş olan iletişimi kapsar. Veri bir bilgisayardan diğerine aktarıldığında, bütün ağa yayılana kadar devam ettirilir.
Szeged Üniversitesi’nin profesörü Márk Jelasity’e göre, iki adet ana Gossip protocol çeşidi mevcut: bilgi yayma ile bilgi toplama. Bilgi yayma, bir noktadan birçok noktaya bilgi dağıtımını kapsar. Bilgi toplama protokolü ise, verileri işleyen ve dağıtımını sağlayan protokoldür.
Gossip Protocol Nasıl Çalışır?
Gossip protocol, dağıtık bir sistemde bulunan node’lar arasındaki veri senkronizasyonunu sağlamak amaçlı kullanılan bir protokoldür. Protokol, rastgele seçilen node’lara veri ileterek ya da bazı node’lardan veri talep ederek çalışır. Bir node, kendi bilgisini rastgele belirlediği bazı node’lara iletir. Diğer node’lar ise, aldıkları veriyi yine rastgele seçilen farklı node’lara iletir. Bu çalışma prensibiyle, verilerin tün node’lara senkronize bir şekilde yayılması sağlanır. Bu bilgi yayma işlemi ise bir süre boyunca devam eder ve tüm node’lara iletilmesi beklenir. Bu zaman dilimi içerisinde, tüm node’lar, diğer node’lardan aldığı bilgiyi kendi verisi ile karşılaştırır ve bir eşitsizlik varsa bunu düzeltir.
Gossip Protocol Türleri Nelerdir?
Gossip protocol’un iki ana çeşidi vardır ve bunlar şu şekildedir:
- Epidemik Gossip Protocol
- Push-Sum Gossip Protocol
Epidemik Gossip Protocol
Epidemik Gossip protocol, bir node’dan bir diğer node’a rastgele bilgiler ileterek bütün ağda bulunan node’ların veriye erişmesine olanak tanır. Epidemik Gossip protocol, genelde büyük ölçekli dağıtık sistemlerde kullanılır.
Push-Sum Gossip Protocol
Push-Sum Gossip protocol, ağda yer alan node’ların sayısal değerlerini toplamak ya da ortalama değerlerini bulmak amaçlı kullanılır. Node’lar, rastgele seçilen başka bir node’a kendi sayısal değerini iletir ve bu işlem ağda yer alan bütün node’lar için yapılır.
Gossip protocol’lerin ana çeşitleri haricinde farklı türleri de mevcuttur.
Gossip protocol’lerin farklı türleri şu şekildedir:
- Yaygınlaştırma Protokolleri
- Anti-Entropi Protokolleri
- Toplama Protokolleri
Yaygınlaştırma Protokolleri
Yaygınlaştırma veya bilgi yayma protokolleri, node’lar arasındaki senkronizasyonu sağlayan ve bilgileri birden fazla noktaya dağıtan protokollerdir. Ağ node’ları, devamlı olarak iletişim halindedir. Veriler veya bilgiler, ağa güvenli bir biçimde yayılır.
Anti-Entropi Protokolleri
Tekrarlanan bilgileri karşılaştırmak ve değiştirmek için kullanılan bir protokoldür. Anti-Entropi protokolleri, bir node’un diğer node’lardan veri talep etmesini ya da belirli aralıklarla node’ların diğer node’lara verileri iletmesini kapsar. Bu işlem sayesinde, node’lar arasındaki bilgi tutarlılığı elde edilir.
Toplama Protokolleri
Ağda bulunan node’lardan alınan verilerin işlenmesi amaçlı kullanılır. Toplama protokolleri, node’ların bir işlemi gerçekleştirmesi ve bunu diğer node’lara iletmesini kapsar. Bu veri yayma işlemi, işlenen bütün verilerin bir kaydını saklar.
Kripto Varlık Birimlerinde Gossip Protocol
Bitcoin blockchain’inde, bir madenci bir bloğu çözdüğünde çözümü, Gossip protocol ile ağa yayınlar. Bu protokoller blockchain’lerde genelde ağ node’ları tarafından hızlı ve güvenilir bir biçimde yaymak için kullanılır.
