Algoritmik Stablecoin (Algorithmic Stablecoin), stablecoin’lerin bir çeşididir. Algoritmik stablecoin’ler, değeri dolar ve altın gibi fiziksel varlıklara entegre edilen kripto varlık birimleri olarak bilinir. Algoritmik stablecoin’lerin en bilinenlerinden biri Tether’dir (USDT)ve bu varlıklar sahiplerine kripto varlık piyasasında fiyat istikrarı sağlar. Algoritmik stablecoin’ler, sabitlendikleri varlığa blockchain ile güvenli ve düşük maliyetli erişim sağlanmasına imkân tanır. Algoritmik stablecoin’lerin fiyatı ve dolaşımdaki arzı eş zamanlı takip edilerek fiyatın aynı kalmasında yardımcı olur. 

Algoritmik stablecoin’lerin ilki 2013 senesinde J.R Willett tarafından çıkarılan Mastercoin’dir. Bu varlıklar, arz ve talep dengesinden sorumlu bir koda sahiptirler ve diğer kripto varlıklarda olmayan ölçeklenebilirliği sağlar. Algoritmik stablecoin’ler, fiyat dengesini sağlayabilmek için bir algoritma kullanır. Algoritmik stablecoin’ler, değer istikrarını dengelemek için fiyat artışlarında varlık üretebilen ya da fiyat düşüşlerinde piyasa üzerinden ilgili dijital varlığın satın alımını sağlayan algoritmalardan yararlanır. Kullanılan algoritma sayesinde sabit kripto varlıkların fiyat istikrarı sağlanır.

Algoritmik stablecoin’lere örnek olarak Tether, BUSD ve USDC gibi merkezi varlıklar verilebilir. Bu varlıklar, kripto varlık birimlerinin kitlesel olarak benimsenmesi için en uygun varlıklar olarak kabul edilir. Algoritmik stablecoin’ler anlık alım satım yapılabilen algoritmaları sayesinde, ani fiyat değişimlerinden koruma sağlayabilirler.

En popüler algoritmik stablecoin’lerden birkaçı şu şekildedir:

• DefiDollar (DUSD)
• Empty Set Dollar (ESD)
• Frax (FRAX)

Algoritmik Stablecoin’ler (Algorithmic Stablecoin) Nasıl Çalışır?

Algoritmik stablecoin’ler, fiyatlarını dengelemek için birçok mekanizmadan yararlanır. Bu mekanizmalar protokol üzerine kaydedilir ve bilgiler blockchain’de halka açık bir şekilde yer alır. Fiyatın yükselmesinin önüne geçmek için, algoritmik stablecoin değerleri eş zamanlı olarak piyasa koşullarını takip eder. Algoritmik stablecoin’ler, entegre edildiği varlığı ya da türevi algoritmalar sayesinde takip eder. Algoritmik stablecoin’ler, fiyat yükseldiğinde varlık üreten ve fiyat düştüğünde alım yapan Ethereum tabanlı bir protokolden yararlanır.

Algoritmik stablecoin’lerin kullandığı üç ana model vardır ve bunlar şu şekildedir:

• Rebase
• Seniorage
• Fractional

Rebase

Rebase, algoritmik stablecoin’lerin fiyat dengesini korumak için dolaşımda bulunan arzı kontrol eder ve bu algoritma, dolaşımdaki arzı yakar veya mint eder.

Seniorage

Seniorage modeli, algoritmik bir stablecoin’in değerinin sapması halinde, sabitlenen kripto varlık ile fiyat istikrarını korumayı amaçlar.

Fractional

Fractional, en basit haliyle Rebase ile Seniorage modellerinin birleşimidir. Fractional, stablecoin’lerin fiyat istikrarını sağlamak adına rezervleri ve akıllı sözleşmeleri kullanır.

Algoritmik Stablecoin’lerin Avantajları Nelerdir?

Algoritmik stablecoin’ler, klasik kripto varlık birimlerinde yaşanan fiyat oynaklıklarından kaçınmak adına tasarlanmıştır. Algoritmik stablecoin’lerin sunduğu avantajlardan birkaçı şu şekildedir:

• Merkeziyetsizlik
• Otomatik İşleyiş
• Az Maliyet
• Oynaklığa Karşı Dayanıklılık

Merkeziyetsizlik

Algoritmik stablecoin’ler, merkeziyetsiz bir şekilde çalışır, yani merkezi bir otoriteye ya da kuruluşa bağlı değildir.

Otomatik İşleyiş

Algoritmik stablecoin’ler, fiyat dengesini korumak adına programlanan algoritmalardan yararlanır. Bu algoritmalar ile fiyatın otomatik bir şekilde dengelenmesi sağlanır.

Az Maliyet

Algoritmik stablecoin’lerin genelde işlem maliyetleri diğer varlıklara göre daha düşük olabilir ve bu, kişilerin daha az maliyetle stablecoin sahibi olmalarını sağlar.

Oynaklığa Karşı Dayanıklılık

Algoritmik stablecoin’ler, piyasa oynaklıklarına karşı dirençlidir.

Algoritmik Stablecoin’lerin Dezavantajları Nelerdir?

Algoritmik stablecoin’ler birçok avantaj sunduğu gibi bazı dezavantajları da vardır. Algoritmik stablecoin’lerin dezavantajları şu şekildedir:

• Arzın Yükselmesi
• Talep ve Arz Dengesi

Arzın Yükselmesi

Algoritmik stablecoin’lerin değeri sabitlenen fiyatın üstüne çıktığında, kullanılan algoritmalar istikrar sağlamak amaçlı otomatik bir şekilde yeni dijital varlıklar üretir.

Talep ve Arz Dengesi

Algoritmik stablecoin’ler, talep yükseldiğinde arzı yükseltmek için daha fazla üretilir ancak arz artışı talep yükselişi kadar hızlı gerçekleşmeyebilir. Bu durum, fiyatların yükselmesine sebep olabilir ve likidite sorununa yol açabilir.