Vesting bir kripto varlığın toplam arzının bir kısmının ayrılması ve belirli koşullar yerine getirildikten sonra piyasaya sürülmesidir. Türkçe’de ‘kilit süresi’ olarak da kullanılır.

Vesting sürecinde yatırımcılar kripto varlıklar ile işlem gerçekleştiremez. Vesting genellikle proje geliştiriciler tarafından üzerinde çalışmaya devam edeceklerinin bir göstergesi olarak kullanılır. Projenin istikrarını iyileştirmek veya kripto varlığın arzını kontrol altında tutarak fiyatındaki düşüşü azaltmak için de kullanılabilir.

Vesting Nasıl Çalışır?

Vesting kripto varlıkların kenara ayrılması ile başlar. Blockchain projeleri, kripto varlıklarını halka arz eder. Yeni oluşturulan bir kripto varlığı destelemek isteyen yatırımcılar, söz konusu kripto varlık için toplanan fona katılır. Fonların toplanmasının sonunda, kullanıcılar yatırım yaptıkları miktara karşılık gelen kripto varlıkları alır.

Akıllı sözleşmeler, sözleşme koşulları yerine getiriline kadar genellikle belirli bir miktarda fonu kilitler. Proje geliştiricileri finansal amaçla süreç boyunca kademeli olarak platformlarda paylaşılacak olan kripto varlıkların belirli bir yüzdesini ayırır. Ayrılan bu kripto varlıkların bırakılması “vesting” olarak adlandırılır.

Vesting (Lock-up) Süresi Nedir?

Kripto varlığın vesting süresi, varlığın erişilemez olduğu belirli bir zaman aralığını belirtir. Sözleşmede vesting süresi belirtilir ve sözleşme, vesting süresi boyunca kripto varlığın erişimini kısıtlar. Bu, kripto varlıkların transfer edilemeyeceği, stake edilemeyeceği ya da likidite için kullanılamayacağı anlamına gelir. Kripto varlıklar, projenin pazarlama ya da teknolojik büyümesine bağlı olmak koşuluyla vesting edilir. Örneğin, bir projenin kripto varlığı, belirli bir katılımcı sayısına ulaşıldığında serbest bırakılmak üzere vesting edilir.

Vesting (Lock-up) Süresine Sahip Olmanın Avantajları Nelerdir?

Vesting süresine sahip olmanın birkaç avantajı bulunur:

• Vesting, yatırımcıların kripto varlıkları ile işlem yapmak için belirli bir süre beklemesi gerektiğinden, kripto varlık sahiplerini büyük fiyat dalgalanmalarından korur.
• Vesting, bir ürünün ya da projenin geliştirilmesi için zaman sağlar. Bu zaman zarfında yatırımcılar, projenin ilerleyişini değerlendirebilir ve kripto varlık üzerinde karar verebilir.
• Kötü niyetli kişilerin dolandırıcılık ihtimali azalır.

Vesting (Lock-up) Süresine Sahip Olmanın Dezavantajları Nelerdir?

Vesting’in avantajları olduğu gibi bazı dezavantajları da vardır ve bu dezavantajlar şu şekildedir:

• Vesting süresince, kripto varlık fiyatında yaşanan dalgalanmalar yatırımcıları olumsuz etkileyebilir.
• Vesting’in sonunda, bazı yatırımcılar aynı anda satış gerçekleştirebilir ve bu yüzden likidite sorunu yaşanabilir.
• Vesting süresinin sonunda ayrılmak isteyen kullanıcılar, projeyi olumsuz olarak etkileyebilir.

Vesting’in Kripto Varlık Projelerine Etkisi Nedir?

Vesting’in kripto varlık projeleri üzerinde etkili olmasının nedeni, kripto varlık arzının kontrol altında tutulmasında büyük rol oynamasıdır. Vesting, fazla sayıda kripto varlığın aniden dolaşıma girmesine engel olur. Kripto varlığın akışından önce uygulanabilirliği elde etmesi için zaman sağlar.

Vesting, arz ve talep arasında güçlü bir ilişki oluşturma amacıyla tasarlanmıştır. Başka bir ifadeyle arz, kripto varlıklara olan taleple artar. Kademeli olarak artan arz, kripto varlık fiyatları üzerinde yaşanabilecek ani fiyat düşüşlerini engeller. Bir kripto varlığın piyasaya sürülmesi vesting’e bağlıdır ve yatırımcılarla proje arasında güven ortamı oluşturur.

Vesting Türleri Nedir?

Vesting, kripto varlıkların kilitlendiği süreçtir. Üç tür vesting vardır:

• Doğrusal Vesting (Linear Vesting)
• Kademeli Vesting (Graded Vesting)
• Uçurum Vesting (Cliff Vesting)

Doğrusal Vesting (Linear Vesting)

Kripto varlıkların doğrusal bir miktarda ve zamanda serbest bırakılmasıdır.

Kademeli Vesting (Graded Vesting)

Farklı miktarlardaki kripto varlıkların farklı zaman dilimlerinde serbest bırakılmasıdır.

Uçurum Vesting (Cliff Vesting)

Genellikle vesting’in ne zaman başlayacağının ayrıca belirtildiği vesting türüdür. Bu sayede, yatırımcı belirlenen sürenin ardından hak sahibi olur ve kademeli ya da doğrusal vesting süreci başlar.