Over the Counter (Tezgâh üstü), merkezi bir borsa yerine bir aracı veya aracı kurum ile satıcı ağı aracılığıyla menkul kıymet alım satım işlemini ifade eden kavramdır.
OTC alım satım, hisse senetleri, tahviller, kripto varlıklar ve diğer bazı finansal varlıklar gibi finansal sözleşmeleri kapsayan değerin alınıp satıldığı bir piyasadır. OTC alım satım, genellikle büyük işlemleri içerir ve platformların sunabileceğinden daha fazla esnek ve daha iyi fiyatlandırma sunar. Bu nedenle, genellikle büyük yatırımcılar tarafından kullanılır. Ancak yine de OTC işlemleri sadece büyük yatırımcılar ile sınırlandırılamaz. Örneğin, kripto varlık platformları ile ilgili düzenlemelerin daha çok olumsuz yönde olduğu yerlerde OTC alım satımı sıklıkla tercih edilir.
OTC, belirli bir miktarın piyasaları ve ilgili kripto varlığının fiyatını etkileyebilecek kadar büyük olması nedeniyle normal alım satım veya swap işlemlerinin tercih edilmediği durumlarda da kullanılır. Şirketler, New York Menkul Kıymetler Borsası (NYSE) gibi standart bir borsada listeleme gerekliliklerini karşılamadıklarında, menkul kıymetlerini OTC piyasasında alıp satabilirler. Bununla birlikte, bu tür işlemler yine de menkul kıymetler ve borsa komisyonu tarafından düzenlemelere tabi tutulabilir.
OTC işlemler sadece iki taraf arasında gerçekleşir ancak işlemi yapan taraflar fiziksel olarak bir araya gelmezler. Bunun yerine, OTC alım satımı gerçekleştirmek için özel ağları kullanırlar. OTC alım satımı, likiditenin artmasını sağlar ve alım satım esnekliğinin gelişmesine yardımcı olur. Bu nedenle küresel finans sektöründe önemli bir bileşen olarak kabul edilir. Ancak, OTC alım satım işlemlerinin resmi platformlara kıyasla daha yüksek riskleri bulunur. Yüksek alım satım miktarları söz konusu olduğunda, likidite düşüklüğü nedeniyle alım satım seçenekleri zarar görebilir.
OTC Piyasası Nedir?
OTC piyasa, piyasa katılımcılarının doğrudan, dolaysız bir şekilde iki taraf arasında merkezi bir platform veya aracı bir kuruma gerek duymadan hisse senetleri, emtialar, kripto varlıklar veya diğer finansal varlıkların alım satım işlemlerini gerçekleştirdiği merkezi olmayan bir piyasadır.
OTC piyasalarında alım satım işlemleri elektronik olarak gerçekleştirilir. Bir OTC piyasasında, satıcı, menkul kıymet veya diğer finansal varlıkları alıp satacakları fiyatları teklif ederek piyasa yapıcı olarak faaliyet gösterirler. OTC piyasasında bulunan iki taraf arasında, diğer kişiler işlemin tamamlandığı fiyattan haberdar olmadan bir alım satım işlemi gerçekleştirebilir. Genellikle OTC piyasaları borsalara göre daha az şeffaf bir yapıdadır ve aynı zamanda daha az düzenlemelere tabidir. Bu nedenle, OTC piyasasında bulunan likidite daha yüksek olabilir.
OTC Piyasasını Kim veya Kimler Kullanır?
Yüksek seviyede gizlilik ve yüksek likidite peşine düşen herkes, OTC piyasası kullanabilir. Aynı zamanda kripto varlıklarını satan madenciler, OTC piyasasının büyük bir bölümünü oluşturur. Kripto varlıkların ilk yıllarından beri, varlıklarını biriktiren ve yüksek likidite arayışında olan yatırımcıların ilk tercihi OTC piyasasıdır.
Yatırımcılar bazı durumlarda büyük işlem sonucunda piyasadaki etkiyi minimum seviyeye indirme istediğindedir. Yatırımcılar, OTC piyasası ile doğrudan işlemlerini gerçekleştirebilir. Böylelikle işlem, emir defterlerinde gözükmez ve fiyat üzerinde bir etki olmaz. Aynı zamanda yüksek profilli yatırımcılar, herhangi bir kripto varlık ile yatırım yaparken kimliğini gizlemek isteyebilir. Bu durumda da OTC piyasası ilk tercihler arasındadır.
OTC Piyasasının Avantaj ve Dezavantajları Nelerdir?
OTC piyasalarında işlem yapmanın avantaj ve potansiyel dezavantajları bulunur.
OTC piyasalarının sağladığı avantajlar şunlardır:
- Erişim çeşitliliği
- Düzenleme esnekliği
- Düşük maliyetli alım satım işlemleri
Erişim Çeşitliliği
OTC, standart bir platformda bulunmayan menkul kıymetlere erişim sağlar. Bu durum, yatırımcıların, tahviller, Amerikan depo makbuzları ve türevler gibi çeşitli finansal varlıklara yatırım yapabilmesine olanak tanır.
Düzenleme Esnekliği
OTC piyasası, standart platformlardaki sıkı düzenlemelere kıyasla daha az düzenlemeye tabidir. Bu durum, diğer platformlarda listelenmeyen veya listelenmeyi tercih eden şirketlerin OTC piyasasına giriş yapmasına imkân sağlar.
Düşük Maliyetli Alım Satım İşlemleri
OTC piyasasında düşük miktarda hisse senedi alım satım işlemleri gerçekleştirmek mümkündür.
OTC piyasalarının bazı potansiyel dezavantajları bulunur:
- Düşük ticari likidite
- Sınırlı şeffaflık
- Dalgalı hareketler
Düşük Ticari Likidite
OTC hisse senetleri, düşük hacim nedeniyle daha az ticari likiditeye sahiptir. Bu durum, işlemlerin sonuçlandırılmasında gecikmelere ve geniş alış satış marjlarına yol açabilir.
Sınırlı Şeffaflık
Daha az düzenleme, OTC piyasasında işlem gören hisse senetleri için daha az halka açık bilgi anlamına gelebilir. Bu da yatırımcıların güncel olmayan veya sınırlı bilgilere dayalı kararlar almasına yol açabilir ve dolandırıcılık riskini artırabilir.
Dalgalı Hareketler
OTC hisse senetleri, piyasa ve ekonomik verilerin açıklanmasıyla birlikte dalgalı hareketler yapma eğilimindedir. Bu durum, fiyatların ani değişimlere tabi olabileceği ve yatırımcılar için belirsizlik yaratabileceğini ifade eder.
OTC Piyasası ile Borsalar Arasındaki Farklar Nelerdir?
Borsalar, merkezi bir organizasyon yapısına sahiptir ve genellikle belirli bir düzenleyici kurum tarafından denetlenir. OTC piyasası ise dağıtık bir yapıya sahiptir ve bir aracı veya aracı kurum ile satıcı ağı aracılığıyla işlem görür. OTC piyasasında işlemler, iki taraf arasında doğrudan gerçekleştirilir. Borsalarda işlem gören menkul kıymetler, belirli bir listeme gereksinimlerini karşılamak zorundadır. Şirketler, borsalarda listelenmek için belirli finansal standartları ve düzenlemeleri yerine getirmelidir. OTC piyasasında ise listeleme gereksinimlerini karşılamayan menkul kıymetler OTC piyasasında işlem görebilir.
Borsalar genellikle standart hisse senetleri, tahviller gibi belirli menkul kıymetlerin işlem gördüğü yerlerdir. OTC piyasası ise geniş bir yelpazedeki menkul kıymetleri kapsayabilir. Özellikle OTC piyasasında, daha az likit veya daha az bilinen menkul kıymetlerin işlem görmesi yaygın olabilir. Ayrıca, kripto varlıklar gibi geleneksel borsalarda listelenmeyen varlıklar da OTC piyasasında işlem görebilir. Borsalarda işlem gören menkul kıymetlerin fiyatları genellikle halka açıktır ve geniş kitleler tarafından takip edilebilir. Ancak OTC piyasasında, işlem gören menkul kıymetlerin fiyatları ve miktarları genellikle halka açık değildir. Bu nedenle, OTC piyasasında işlem yapan taraflar arasında daha az şeffaflık ve görünürlük olabilir.
Son olarak, borsalar, genellikle düzenleyici kurumlar tarafından denetlenir ve belirli düzenlemelere tabidir. OTC piyasası da düzenlemelere tabi olabilir, ancak düzenleme genellikle daha esnek veya borsalara kıyasla daha az katı olabilir.