NFT (Non-Fungible Token), blockchain teknolojisi ile hayatımıza giren en önemli kavramlardan biri. Dijital varlıklara ‘eşsizlik’ katan ve ‘sahipliği’ gösteren NFT’ler, görsel, video, gif ya da ses gibi dosyaların dijital ortama aktarılmasıyla oluşuyor. Bunun yanında, NFT’ler sanal arsadan konser biletine birçok farklı kullanım alanına da sahip olmalarıyla öne çıkıyor.

NFT, İngilizce ‘Non-Fungible Token’ kelimelerinin baş harflerinden oluşuyor ve ‘değiştirilemez token’ anlamına geliyor. Blockchain teknolojisi ile üretilen dijital varlıklar olan NFT’lerin her biri, ‘eşsiz’ dijital anahtara sahip. Bu sayede bir NFT, satın alan kişi haricinde başkaları tarafından değiştirilemez hale geliyor. NFT’ler, genelde Ethereum’un ERC-721 ve ERC-1155 standartları kullanılarak üretiliyor. NFT varlıkların kullanım alanı da oldukça geniş; sanat eserleri, müzik dosyaları, dijital koleksiyonlar, oyunlar ve sanal mağaza ile arsalar gibi birçok alanda NFT’ler kullanılıyor.

Popüler olan bazı NFT pazar yerlerini şöyle sıralayabiliriz:

• OpenSea
• Rarible
• SuperRare
• Foundation Marketplace

NFT Nasıl Üretilir?

Herhangi bir dijital varlığı NFT’ye dönüştürmek ‘NFT Minting’ (NFT basmak) olarak isimlendiriliyor. İnternete erişim olan herkes NFT üretebilir, ürettiği NFT’leri pazar yerlerinde satabilir. Her NFT platformu kendine özgü kullanım özellikleri ve kurallara sahip olsa da NFT üretmek için izlenecek adımlar şu şekilde sıralanabilir;

1. Bir kripto varlık cüzdanı oluşturulur
2. Bu cüzdana, NFT platformunda kullanılan kripto varlık transfer edilir
3. Ardından ‘Create’ butonuna tıklanarak, istenilen dijital ürün NFT’ye dönüştürülür
4. Bu sayede oluşturulan NFT blockchain’e kaydedilerek, ‘eşsiz’ bir anahtara sahip olur.

NFT üretme sürecinde, NFT’ler ‘hash fonksiyonu’ ve ‘kriptografik şifreleme' algoritmalıyla blockchain ağında şifrelenir. NFT’ler; OpenSea, Rarible ve Nifty Gateway gibi pazar yerlerinde alınıp, satılabilir.

NFT Nasıl Satın Alınır ve Nasıl Satılır?

NFT alım satımı yapmak için bir kripto varlık cüzdanı gereklidir. Bu cüzdanlardan en yaygın kullanılanı MetaMask’dır. Ardından, dijital varlık cüzdanına işlem ücreti ve NFT fiyatını karşılayacak miktarda kripto varlık gönderilmelidir. NFT platformunun hangi kripto varlık birimini kabul ettiği, pazar yerine göre değişir. Ardından, NFT pazar yerine cüzdan bağlanır ve NFT alım satım işlemi yapılır.

NFT’ler Hangi Alanlarda Kullanılmaktadır?

Günümüzde NFT'lerin kullanım alanları giderek artmaktadır. NFT'lerin en çok kullanıldığı alanlar ise şunlardır:

• Oyun
• Marka Koleksiyonları
• Kimlik Bilgileri
• Etkinlik Bilgileri
• Telif Hakları

Oyun

Oyun içi öğeler ve karakterleri NFT’ye dönüştürerek, oluşturulan pazar yerlerinde bunların alım satımı yapılır. Oyun içi NFT’ler oyuncular arası etkileşimi artırırken, aynı zamanda maddi kazanç sağlamaya da yardımcı olabilir. Oyun içi öğeler ve karakterler, geniş kapsamlı oyun ekosisteminde kullanılır.

Marka Koleksiyonları

Markalar, NFT’ler ile koleksiyon ürünleri oluşturabilir. Bu koleksiyon ürünleri, marka farkındalığını geliştirmek için tüketicilere sunulur. Ayrıca, kullanıcıların hayranı oldukları markalara olan bağlılıklarını ileri düzeye taşımak için ürünleri temsil eden NFT’ler oluşturulmakta ve satılmaktadır.

Kimlik Bilgileri

Kimlik bilgileri veya profesyonel sertifikaların ispatlanma yükünün azaltılması için NFT’ler kullanılır.

Etkinlik Bilgileri

NFT’ler ile etkinlikler için biletler oluşturulabilir, dağıtılabilir ve alım satım yapılabilir.

Telif Hakları

Sanat eserleri gibi özel oluşturulan ürünlerin telif hakları NFT’ler ile kayıt altına alınabilir. Gerekli tüm veriler, bu sayede blockchain ağında güvenle saklanır.

NFT’lerin Değerini Ne Belirler?

NFT varlıkların değerini belirleyen en önemli unsur benzersiz olmalarıdır. Kripto varlık birimleri gibi NFT’ler de blockchain ağında saklanır. Üretilen her NFT, türünün tek örneği olan bir dijital varlıktır. Bu yüzden bazı popüler NFT’ler pazar yerlerinde oldukça yüksek fiyatlara alınıp, satılır. 

Bir NFT’nin fiyatını, üreticisi ya da yatırımcısı belirler. NFT’lerin değeri, piyasaya ve arz-talep oranına göre değişebilir.

NFT Türleri Nelerdir?

NFT’lerin farklı kullanımlara ve özelliklere sahip çeşitleri vardır. En yaygın bilinirliğe sahip NFT türleri şunlardır:

• Sanat (Art)
• Koleksiyon (Collectible)
• Oyun (Gaming)
• Utility NFT’ler

Sanat (Art)

İnternetle birlikte gelişen dijital sanat, NFT’ler ile çok daha yaygınlaşmaya başladı. Art NFT’ler, illüstrasyon, fotoğraf, tablo ve diğer görsel sanatları içerir. Art NFT, sanatçıların eserlerinden kazanç sağlamalarına ve mülkiyeti elinde tutmalarına da olanak tanır. Öte yandan, koleksiyonerlere de benzersiz ve doğrulanmış dijital eserlere sahip olma fırsatı sunar. Örneğin, 2021 yılında dijital artist Beeple’ın bir NFT eseri, 69 milyon dolara alıcı bularak rekor kırdı.

Koleksiyon (Collectible)

NFT koleksiyonları, pul veya yağlı boya tablolar gibi fiziksel koleksiyonlara benzer biçimde toplanan ve ticareti yapılabilen NFT’leri ifade eder. Belirli sayıda üretilen ve eşsiz olan dijital sanat eserleri, videolar, gif’ler ya da dijital evcil hayvanlar, koleksiyonlara örnek olarak gösterilebilir.

Oyun (Gaming)

Oyun NFT’leri, oyun sektöründe kullanılan oyun içi öğeler ya da karakterler gibi dijital ürün NFT’leridir. Bu NFT’ler, herhangi bir oyun içerisindeki dijital varlıkları temsil etmek için kullanılır ve oyuncular tarafından alınabilir, satılabilir veya takas edilebilir.

Utility

Utility, üyelik programına erişim ya da bir konuda oy kullanma hakkı gibi belirli bir işlevi olan NFT’leri ifade eder. Utility NFT’ler, bazı hizmetlere veya avantajlara ulaşmak için ayrıcalık tanır.

NFT’lerin Avantajları Nelerdir?

NFT varlıkların kullanıcılara sunduğu bazı avantajlar mevcuttur. NFT’lerin en önemli avantajları; benzersiz olmaları, kopyalanamaz olmaları ve şeffaf bir şekilde doğrulanabilmeleridir. NFT'lerin en önemli avantajları şunlardır:

• Sahiplik
• Likidite
• Şeffaflık

Sahiplik

NFT’lerin öne çıkan özelliklerinden biri de sanat koleksiyonunu demokratikleştirmeleridir. NFT’ler sayesinde daha çok insan dijital sanat eserlerine sahip olabilir. NFT’ler eşsiz dijital varlıkları ya da fiziksel varlıkları temsil ettikleri için, bu varlıkların sahipliği doğrulanabilir ve taklit edilmesi zordur.

Likidite

NFT’ler, nadir öğelerin çevrimiçi alım satımına imkân tanır ve geniş bir kitle için bu ürünleri daha erişebilir hale getirir. Bu sayede daha çok insan daha çok para yatırarak, söz konusu varlıkların değerini yükseltebilir.

Şeffaflık

NFT’lerin en önemli özelliklerinden biri de bütün verilerin blockchain ağında saklanmasıdır. Blockchain’in sunduğu şeffaflık sayesinde, NFT’nin geçmişi ve orijinalliği kolayca takip edilebilir. Ayrıca NFT’lerin taklit edilmesi ya da çoğaltılması da blockchain teknolojisi sayesinde oldukça zordur. Bu durum olası dolandırıcılıkları en aza indirirken, koleksiyoner ve yatırımcıların dijital varlık yatırımlarını güvenceye almasına yardımcı olur.

NFT Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gereken Faktörler Nelerdir?

Bir NFT satın almadan önce dikkate alınması gereken birçok önemli nokta var. Bunlar, yatırımcının hedefine veya ekonomik beklentisine göre değişse de dört ana başlıkta bu faktörleri sıralayabiliriz:

• Amaç
• Topluluk
• Fayda
• Vizyon

Amaç

Bir projeyi incelerken bakılması gereken en önemli faktörlerden biri projenin hedefidir. Herhangi bir projeye dahil olmadan ya da yatırım gerçekleştirmeden önce “Proje neden yaratıldı?” ya da “Proje neye yönelik çalışıyor?” tarzındaki sorulara yanıt bulunmalıdır. Amaç, söz konusu projenin ilerleyeceği yönü, hedeflerini ve bu amaca nasıl varmayı planlandığını gösterir.

Topluluk

Bir NFT projesine dahil olmadan önce projeyi araştırmak gerekir. Projenin sosyal medya hesapları aracılığıyla topluluğa dair fikir edinilebilir. Twitter ve Discord gibi sosyal ağlar, NFT projelerinde sıkça kullanılan platformlardır.

Fayda

Bir NFT projesinin maddi kazanç dışında başka avantajları da olabilir. Örneğin, bazı NFT projeleri özel üyelikler sunar. Böyle projelerde NFT sahibi olmak, etkinliklere katılma hakkı veya tanınmış kişilerle tanışma gibi avantajları da beraberinde getirir. Bu tür avantajlar daha çok insanın projeye ilgi duymasına neden olabilir.

Vizyon

Bir NFT projesi değerlendirilirken, gelecek trendlerden faydalanmak için nasıl konumlandırıldığı önemlidir. Hangi yapılar kuruldu? Kurulan yapılar sahiplerin kullanımı için nasıl entegre edildi? Bu ve bunun gibi soruları yanıtlamak, projenin geleceğe yönelik planlamalarını ve yatırım yaptığı alanları gösterir.

MetaNFT Marketplace

MetaNFT, Metatime öncülüğünde kurulan bir NFT market platformudur. MetaNFT, her ihtiyaca ve kullanıcıya uygun yapısı ve kolay kullanımı ile diğerlerinden ayrılır. MetaNFT’de kullanıcılar, sahip oldukları NFT’leri satma, hisselendirme veya kiralama imkanına da sahiptir. MetaNFT, sayfa rengi, ikon paketleri ve sayfa düzeni gibi birçok kişiselleştirme imkânını da kullanıcılara sunar.