Merkezi Olmayan Otonom İlk Madeni Para Arzları (Decentralized Autonomous Initial Coin Offerings), kısaltılmış haliyle DAICO, bir çeşit sermaye artırımı olarak bilinir. DAICO kavramını ICO’dan (İlk Para Arzı Teklifi) ayıran en önemli özellik, proje ekibinin bazı koşulları gerçekleştirmezse, yatırım sağlayan kişilerin fonlarını iade alabilmesidir.
Kripto varlık sektöründeki projelerin fon toplaması için geliştirilen ICO’dan farklı olarak DAICO kavramı, ICO yönetimini ve ortaya çıkardığı riskleri minimuma indirmek amaçlı çıkarılan bir para arzı sistemidir. Ethereum’un kurucu ortağı Vitalik Buterin tarafından 2018’in ocak ayında ortaya atılan DAICO, yatırımcıların güvenli hissetmesini ve daha fazla kontrol sağlanabilmesi için Merkezi Olmayan Otonom Kuruluşlar (DAO) ve İlk Para Arzı Teklifini (ICO) birleştirerek DAICO kavramını ortaya atmıştır.
ICO, kripto varlık sektöründe yeni projelerin geliştirilmesi ve pazarlanması için fon toplama sürecini ifade eder. ICO esnasında, toplam arzın bir miktarı halka satılır. Çoğu zaman ICO’larda ulaşılması gereken bir finansman hedefi vardır ve bu seviye aşılamazsa proje başarısız sayılır. Vitalik Buterin tarafından ortaya atılan DAICO, yeni bir kavram sayılır ancak teoride, ICO yönetiminin daha demokratik olmasını ve yatırımcıların olumsuzluklardan korunmasını hedefler. Fon süreci başarılı sonuçlanırsa, söz konusu proje farklı platformlarda listelenebilir.
DAICO Nasıl Çalışır?
DAICO, 2018 senesinde Ethereum ortağı Vitalik Buterin tarafından önerilmiştir. DAICO, fon toplama ve fon dağıtımı gibi işlemlerin gerçekleştirilmesi için akıllı sözleşmelerden yararlanır. Bir DAICO oluşturmak için proje ekibi, Ethereum blockchain’inde bir akıllı sözleşme yayınlamalıdır. Kişiler, projenin yerel birimini satın alarak, projeye yatırım sağlar. Sözleşmeler, satış bittikten sonra sürece başkalarının dahil olmasını engeller. Bu sözleşmeler programlanabilir değişkenler içerir. Yatırımcılar, fonların geliştiricilere açılması gibi birçok durumu oylama ile kararlaştırılır.
DAICO’nun Özellikleri Nelerdir?
DAICO, İlk Para Arzı Tekliflerinin (ICO'ların) daha güvenli ve şeffaf bir şekilde yapılması adına geliştirilen finansal bir süreçtir. DAICO'lar, Ethereum blockchain’inde bulunan ve Ethereum tabanlı bir akıllı sözleşme kullanarak yapılan ICO'lardan farklıdır.
DAICO'ların özelliklerinden bazıları şunlardır:
- İki aşamalı bir finansal model
- Otonom akıllı sözleşme
- Yatırımcıların kontrolü
- Bütçe sınırlandırması
- Şeffaflık
- Geri ödeme garantisi
İki aşamalı bir finansal model
DAICO’lar, finansal modeli ikiye ayırır. Birinci aşamada, bir proje için belirli bir miktarda fon toplanır. İkici aşamada, proje başarılı bir şekilde sürdürüldüğünde, toplanan fonların bir bölümü açığa çıkarılır ve süreç devam eder. Tüm bunların aksine proje başarısız olursa, yatırımcılardan toplanan fonlar iade edilir.
Otonom akıllı sözleşme
DAICO’lar, akıllı sözleşmeler ile gerçekleştirilir. Akıllı sözleşmeler, projeye fon eklenmesine veya çekilmesine izin verir.
Yatırımcıların kontrolü
Yatırımcılar, projenin nasıl ilerlediğini denetleyebilir. Yatırımcılar, projenin geliştirilmesi hakkında fikir sunabilir ya da fonların nasıl kullandığını izleyebilir.
Bütçe sınırlandırması
DAICO’lar, geliştiricilerin toplam sermayesini sınırlamalarına imkân tanır. Bu durum, geliştiricilerin projeye gereksiz para harcamasının önüne geçer ve toplanan fonların doğru bir biçimde kullanılmasını sağlar.
Şeffaflık
DAICO’lar, yatırımcıların projeyi ve fonları izlemesine olanak tanır.
Geri ödeme garantisi
DAICO’lar, toplanan fonların iade garantisini sunar. Bir proje başarısız olduğunda, yatırımcıların kaybını en aza indirmek amaçlanır.
DAICO ve ICO Farkları Nelerdir?
ICO sürecinde, satış sona erdiğinde, proje geliştiricileri bütün fonlara erişebilir. Geliştiriciler, bir ürün çıkarmak için maliyeti hesaplama durumundadırlar ve “yumuşak sınır” denilen miktara ulaşıldığında, ürün için çalışmaya başlayabilirler. Bu sınıra ulaşılmazsa, fonların iade edilmesi gerekir. Geliştiriciler genelde bu fonları projeyi geliştirmek için kullanırlar.
Bir DAICO, yatırımcılara daha fazla kontrol ve şeffaflık sunar. DAICO’lar oylama yöntemiyle yatırımcıları teşvik eder ve kişilerin projeyi takip etmesine izin verir.
