Hiyerarşik Deterministik Cüzdan (HD Wallet), kripto varlık sahibi kullanıcıların dijital anahtarları depolamak veya saklamak için kullandığı dijital cüzdanı ifade etmek için kullanılan kavramdır.

Özel ve genel anahtara sahip olan kullanıcılar, hesapta bulunan kripto varlıkları kontrol edebilir. Bilgisayar korsanlığını önlemek amacıyla anahtarlar random bir şekilde oluşturulur ve cüzdana yedeklenir. HD cüzdan, bir random tohumdan bir dizi anahtar çiftinin oluşmasını sağlar. Bu nedenle HD cüzdan, kolaylık, yönetebilirlik ve üst düzey güvenlik sağlar.

Kripto varlık dünyasında, cüzdanlar anahtarları içerir. Bir kripto varlık cüzdanı genel ve özel anahtar olmak üzere iki anahtara sahiptir. Genel anahtar, bir hesap numarası gibi davranır. Özel anahtar ise parola gibi davranır ve kripto varlık transferi için kullanılır. Genel ve özel anahtarın birleşimi, bilgisayar korsanlarına karşı güvenlik ve gerçekleştirilmek istenen işlemlerde anonimlik sağlar. Anahtar çifti, kripto varlık transfer işlemlerinin gerçekleştirilmesine yardımcı olur. Özel anahtarlar rastgele oluşturur çünkü özel anahtarın güvende kalması oldukça önemlidir.  

Her anahtarın ve bağlantılı olduğu yatırımın sahibine geri döndürülemez bir şekilde kaybolmaması önlemek amacıyla yedeklenmesi gerekir. Fakat kripto varlıkların oluşturulmasını sağlayan gizliliği saklamak ve ortak anahtarların kullanımını sınırlandırmak için, her işlem için yeni bir anahtar çifti oluşturulması gereklidir.

Deterministik cüzdan, tüm anahtarların orijinal bir random tohuma, genel olarak bir dizi random kelime ve karma işlevlerine kadar gözlemlenebildiği bir çözüm sunmak için oluşturulmuştur. Deterministik cüzdan aracılığıyla orijinal kaynak tüm özel ve genel anahtarı kurtarmak için yeterlidir. Bu nedenle oluşturulma esnasına sadece tek bir yedeklemeye ihtiyaç vardır.

Deterministik Cüzdan ve Hiyerarşik Deterministik Cüzdan Nedir?

Hiyerarşik determinist cüzdan, en gelişmiş deterministik cüzdan türü olarak kabul edilir. HD cüzdanlarda ana anahtar alt anahtarlar oluşturur, bu alt anahtarlar da diğer anahtarları oluştur. Kripto varlık sahibi, işlemleri işlem türüne ya da ilgili kuruma göre düzenlemek için ağaç yapısını kullanabilir.

HD cüzdanlar, deterministik cüzdanlar gibi, tek bir ana kök tohumdan oluşturulur ve genellikle anımsatıcı bir kelime dizisiyle ifade edilir. Bu nedenle, hesap sahiplerinin saklanması kolay bir hal alır. HD cüzdanlar, karşılık gelen özel anahtarlara erişim sağlamak zorunda kalmadan genel anahtar oluşturma seçeneği de sunar. Sadece genel anahtar kullanmak, sadece alma modunda kullanılabilmek demektir.

Hiyerarşik deterministik cüzdan, bir ana anahtardan genel ve özel anahtarlar üreterek kripto varlık kullanıcıların yeni bir cüzdan oluşturmasına ve çekirdeğe erişim sağladıkları sürece tüm adresleri ve anahtarları almasına imkân sağlar.

HD cüzdanlar, kullanıcılar tek bir tohum kullanarak HD cüzdanları yedekleyebilir ve genişletebilir anahtarlardan büyük ölçüde yararlanabilir. Bu nedenle, genel ve özel anahtarlarını bir tohumdan üreten cüzdan, hiyerarşik deterministik cüzdandır.

Hiyerarşik Deterministik Cüzdan Nasıl Çalışır?

Bir hiyerarşik deterministik cüzdan, güvenlik ve anonimliği arttırmak amacıyla her kripto varlık işlemi için bir ana anahtar çiftinden yeni bir anahtar oluşturur.

Bitcoin İyileştirme Önerisi (BIP), hiyerarşik bir ağaca benzeyen bir cüzdan yapısının geliştirilmesini sağlamıştır. MetaMask gibi bir HD cüzdanda, cüzdan tohumundan tek bir ana anahtar üretilir ve bu daha sonra her biri kendi alt dallarını üretebilen alt anahtarlar oluşturmak için kullanılır. Genel olarak anımsatıcı bir ifade olarak temsil edilen tohum hem genel anahtarın hem de özel anahtarı üretmek için kullanılan bir bilgi parçası olarak kabul edilir. Aynı zamanda bir ana özel anahtardan random bir alt özel anahtar oluşturulur ve eşleşen alt ortak anahtarlar, ana genel anahtarı bilen herkes tarafından oluşturulabilir.

Hiyerarşik Deterministik Cüzdan Kullanımının Avantaj ve Dezavantajları Nelerdir?

Hiyerarşik deterministik cüzdan avantajları şunlardır:

• Hiyerarşik deterministik cüzdan, ana ortak anahtarların diğer kullanıcılarla varlıkları tehlikeye atmadan paylaşılmasını sağlar. Bu, kullanıcıların gizliliğini iyileştirir.
• Hiyerarşik deterministik cüzdan, yatırımların çok sayıda adres üzerinden çeşitlendirilmesini sağlar. Bu, HD cüzdanları güvenli yapar.
• Hiyerarşik deterministik cüzdan, yatırımları birkaç adrese yaydığı için kullanıcıların kripto varlıklarına erişim sağlamak amacıyla bir dizi farklı özel anahtara erişimi gerekli kılar. Bu, kullanıcılara güvenlik sunduğunun göstergesidir.
• Hiyerarşik deterministik cüzdan, yapısı nedeniyle, tohum tarafından oluşturulan her özel anahtar, daha sonra başka anahtar üretmek için deterministik bir cüzdan kullanabilen bir özel anahtar olarak kullanılma potansiyeline sahiptir.

Hiyerarşik deterministik cüzdan dezavantajları şunlardır:

• Hiyerarşik deterministik cüzdan, yatırımların çok sayıda adres üzerinden çeşitlendirilmesi durumunda eğer ana anahtar ya da özel anahtar ifşa edilirse büyük bir varlık kaybı yaşanma durumu yaşanabilir.