Governance Token (Yönetişim Token’ı), bir ekosistemi veya projeyi etkileyen kararlarda, kullanıcıların oy kullanması için imkân tanıyan dijital varlıklardır. Yönetişim Token’ı, proje geliştiricilerinin, token sahibi kişilerin bir protokolün geleceği hakkında kararlar almalarına yardımcı olmak amaçlı ortaya çıkarılan belirteçler olarak tanımlanabilir. Governance Token sahipleri, yeni önerilerde bulunma ve projeyle ilgili kararları etkileme imkânına sahiplerdir.
Blockchain protokolleri hakkında önemli kararlar alındığında kullanıcıların da söz sahibi olmasını sağlayan dijital varlıklar, “Governance Token” olarak adlandırılır. Governance Token, projenin yol haritasına göre yapılacak geliştirmeler, ürün veya sisteme eklenecek yeni özellikler hakkında kişilere öneride bulunma imkânı tanır. Geleneksel organizasyonların büyük bir kısmı hiyerarşiye dayalı olarak ilerler. Kararlar, yönetim kurulu ya da diğer liderler tarafından alınır.
Governance Token’lar Nasıl Çalışır?
Governance Token’lar, DAO, DeFi ve DApp projelerinde yönetişimi sağlamak için kullanılabilir. Yönetişim token’ları genel olarak aktif olan ve projeye katkıda bulunan topluluğa verilir. Token sahipleri ise, projenin geleceği için oy kullanır. Bu oylamalar çoğu zaman akıllı sözleşmeler ile sağlanır ve sonuçlar otomatik bir şekilde gerçekleştirilir. Governance token kullanıcıları, ücretleri ayarlamak, yeni kuralları kabul etmek veya ekip üyelerini atamak gibi farklı konularda oy kullanma hakkına sahiplerdir. Blockchain projeleri, yönetişim token’larının nasıl çalışacağına dair çeşitli kurallar belirler. Token’lar, farklı hesaplamalara göre proje ekibine, yatırımcılara ve kullanıcılara dağıtılır.
Governance Token’lar (Yönetişim Tokeni) Ne İçin Kullanılır?
Yönetişim Token sahipleri, değişiklikler hakkında öneride bulunabilir, kararları etkileyebilir ya da oy kullanabilir. Oylama parametreleri projeye göre değişiklik gösterir. Yönetişim token’ları, sadece oy vermek için kullanılmaz. Governance Token’lar, DeFi protokollerinde kullanılabilir ve kullanıcılara söz sahibi olma hakkı tanınır. Governance Token sahipleri, protokol yönetimine katılabilir ve oy kullanarak kararların alınmasına katkıda bulunabilirler. Governance Token’ların kullanımına örnek vermek gerekirse; Bir DeFi protokolü, kişilerin alım satım işlemi yapmasına imkân tanır ve gerçekleştirilen her işlem için bir ücret talep edebilir. Ücretler, token sahiplerine verildiğinden, token sahipleri protokolün nasıl yönetileceği hakkında oy kullanabilir. Bazı projeler ise, yönetişim token’larını topluluk sayısını yükseltmek için dağıtabilir. Bunun amacı ise, topluluğu projeye teşvik etmek ve dahil olmasını sağlamaktır.
En popüler yönetişim token’larından beş tanesi aşağıda listelenmiştir:
- Maker (MKR)
- Uniswap (UNI)
- Synthetix Network Token (SNX)
- Yearn.finance (YFI)
- Aave (AAVE)
Yönetişim Token’ları Satın Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?
Yönetişim token’ı satın almadan önce, toplam arz ve dolaşımdaki arz kontrol edilmelidir. Bunun nedeni, toplam arzın önemli bir bölümü, bir hakkediş planı için kilitlenmiştir. Bu durum varlığın fiyatını şişirebilir ve dağıtıldığında değer kaybetmesine neden olabilir.
Governance Token’ların Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
Governance token, blockchain projelerindeki yönetişim aşamasında kullanılan bir kripto varlık birimidir. Bu varlıklar, projenin yönetimine katılmak ve karar verme sürecinde oy kullanmak amaçlı kullanılır.
Governance token’ların avantajları şu şekildedir:
- Governance token’lar, blockchain projelerinde karar verme aşamasında kullanılır ve token sahipleri, oy kullanarak projenin geleceği hakkında söz sahibi olabilir.
- Token sahipleri, projenin çalışması hakkında teşvik edilirler. Söz konusu projeye sağladıkları katkılar ve oylarla projenin yönetimine ve değerinin yükselmesinde rol oynarlar.
- Governance token’lar, proje için kullanılan dijital varlıklardır ve projenin büyümesi ile fiyatları değer kazanabilir.
Governance token’ların dezavantajları şu şekildedir:
- Blockchain projelerinde kullanılan governance token’ların değeri oldukça oynaktır. Bu durum, token sahiplerinin risk altında olduğunu gösterebilir.
- Proje yöneticilerinden bazıları, token’ın değerini manipüle etmek için farklı yöntemlere başvurabilir.
- Projelerin geleceği belirsiz olabilir ve bir projenin başarısız sonuçlanması halinde token sahipleri tüm yatırımını kaybeder.
Governance Token ile DAO İlişkisi
Governance token, kullanıcılara protokol veya platformun yönetimine katılmak için imkân tanır. DAO ise, merkezi olmayan özerk organizasyon olarak isimlendirilen bir yapı olarak bilinir. DAO, bir grup kişinin bir amaç için toplanmasını ve bu amaç doğrultusunda sözleşme yapmasını kapsar. Governance token'lar, DAO'ların yönetim ve karar alma aşamasında yararlanılabilecek önemli bir yapıdır. DAO sahipleri, topluluk ve token sahipleri, protokolün ya da projenin yönetimi için oy kullanabilir ve bu süreç, DAO'ların karar alma aşamasında kritik bir role sahip olabilir.
Governance Token’ların Geleceği Nasıl?
Kripto ve blockchain sektöründe kullanılan yönetişim token’ları, farklı sektörlerde kullanılabilir. DeFi ve DAO’ların kullanımı artıkça, yönetişim token’ların kullanımı da genişleyebilir. Governance Token’lar ile, oy verme sürecinde yeni yöntemler ortaya çıkabilir. Bazı devletler, Governance Token’ları menkul kıymet olarak kabul edebilir veya düzenlemelere tabi bırakabilir.