Günümüzde girişimlerin fikirlerini hayata geçirerek ürünlerin veya projelerin geliştirilmesi ve bu ürün veya projenin nasıl ticarileştirileceği, hatta daha önemlisi, nasıl en verimli ve kârlı bir şekilde büyütülebileceği, girişimin başarısı açısından önemli sorular arasında yer alır.

Girişimlerin başlangıçta karşılaştığı en büyük sorunlar genellikle finansman eksiliği kaynaklıdır. Yani girişimler finansal kaynaklara erişim sağlayamamaktadır. Bu noktada, girişimlerin ürünlerini veya projelerini ticarileştirmek için ihtiyaç duyulan yatırım için birçok seçenek bulunur. Örneğin, kendi birikimlerini kullanarak veya çevrelerinden borç alarak kendi öz kaynaklarından finanse edebilirler. Ayrıca melek yatırımcılar ya da girişim sermayesi yatırımcılarından destek alınabilir.

Girişim sermayesi (Venture capital), yatırımcıların büyüme potansiyeline sahip veya gelecek vadeden başlangıç şirketlerine ve küçük işletmelere sağladığı bir finansman türünü ifade eden kavramdır. Girişim sermayesi genellikle yüksek varlıklara sahip yatırımcılar, yatırım bankaları veya diğer finansal kuruluşlar tarafından sağlanır. Girişim sermayesi sadece bir finansman ile kısıtlı değildir. Aynı zamanda teknik ve yönetimsel uzmanlığı da kapsayabilir. Girişim sermayesi (VC), uzun vadeli büyüme potansiyeline sahip şirketler ve büyümeye devam edecek olan şirketler için tahsis edilir.

VC yatırımcıları genellikle yönetime katılır ve büyüme potansiyeline sahip şirketlerin daha fazla büyüyebilmesini sağlamak amacıyla karar vermelerine yardımcı olur. Başlangıç şirket kurucuları sektörlerinde bir uzmanlığa sahip olabilirler ancak şirketin geliştirilmesi için gereken bilgi ve deneyime sahip olamayabilirler. 

Girişim Sermayesi Nasıl Çalışır?

Girişim sermayesi şirketleri, gelişiminin başlangıcında olan yeni şirketler için finansman veya bilgi sağlar. Girişim sermayesi yatırımcıları sağladıkları finansman karşılığında, genellikle yüzde 50’den az olan bir mülkiyet hissesi alır. Girişim sermayesinin amacı, girişimin değerini artırmak ve ardından hisselerini satarak ya da halka arz aracılığıyla kâr sağlayarak yatırımdan çıkmaktır.

Girişim sermayesi sektöründe dört tür oyuncu vardır:

• Girişimciler
• Yatırımcılar
• Yatırım bankaları
• Sermayedarlar

Girişimciler

Şirket kuran ve vizyonlarını hayata geçirmek için finansman ihtiyacı duyanlar olarak tanımlanabilir.

Yatırımcılar

Yüksek oranda kâr elde etmek için önemli riskler almaya istekli kişiler olarak tanımlanabilir.

Yatırım Bankaları

Satmak veya halka arz aracılığıyla kâr elde etmek isteyen ve şirketlere ihtiyaç duyanlar olarak tanımlanabilir.

Sermayedarlar

Girişimciler, yatırımcılar ve bankalar için pazarlar oluşturarak getiri elde eden risk sermayedarları olarak tanımlanabilir.

Finansman ihtiyacı olan girişimcileri, ihtiyaç duydukları finansmanı bulma umuduyla VC şirketlerine iş planlarını sunar. Eğer VC şirketi, girişim hakkında olumlu bir düşünceye sahip olur ise durum tespiti yapar. Durum tespiti başarılı olursa ve şirket için potansiyel bir büyüme varsa girişim sermayesi şirketi finansman sağlar.

Girişim Sermayesi Avantaj ve Dezavantajları Nedir?

Girişim sermayesi, platformlara erişimi olmayan yeni işletmelere finansman sağlar. Bu durum hem girişimci hem de girişim sermayesi yatırımcıları için fayda sağlayabilir. Çünkü girişimcilerin girişimlerini hayata geçirmek için ihtiyaç duydukları finansmana sahip olurlar ve yatırımcılar ise gelecek vadeden girişimler üzerinden hisse senedi elde eder. Aynı zamanda girişim sermayesi genellikle yeni şirketlerim kendilerini kurmalarına yardımcı olmak amacıyla deneyimleri konusunda rehberlik eder ve danışmak bulmaları için ağ hizmetleri sağlar.

Girişim sermayesinin bazı avantajları bulunur:

• Başlangıç aşamasında olan işletmelere sermaye sağlar.
• İşletmelerin girişim sermayesi finansmanlarını güvence altına almak için nakit akışına ya da varlıklara ihtiyaç duymaz.
• Girişim sermayesi ağ oluşturma hizmetleri ve deneyimler konusunda rehberlik etme sağlar. Yeni işletmelerin yeteneklerinin ve büyümelerinin güvence altına alınmasına yardımcı olur.

Girişim sermayesinin bazı dezavantajları bulunur:

• Yatırımcılar anında bir getiri talep eder. Bu nedenle işletmeler kendilerini yaratıcı kontrollerini kaybederken bulabilir.
• Girişim sermayesi, işletmeleri uzun vadeli büyüme peşinde koşmak yerine yatırımlardan çıkmaya zorlayabilir.

Girişim Sermayesi Aşamaları Nelerdir?

Girişim sermayesi, yatırımı alan işlemlerin büyüme aşamalarına göre bölünebilir. 

Girişim sermayesi yatırımının aşamaları şu şekildedir:

• Tohum öncesi
• Tohum finansmanı
• Erken aşamada finansman

Tohum Öncesi

Projenin kuruluş aşamasında soyut bir fikri somutlaştırmaya çalıştıkları en erken aşamayı ifade eder. Özellikle bu aşamada erken finansman ve iyi bir akıl hocalığı sürecin hızlanmasına fayda sağlar.

Tohum Finansmanı

Projenin ilk ürün veya hizmetini piyasaya sürmek istediği aşamayı ifade eder. Henüz bir gelir akışı olmadığı için işletmenin tüm hareketlerinin finanse edilmesi için girişim sermayesi yatırımcılarına ihtiyaç vardır.

Erken Aşamada Finansman

Proje geliştirildikten sonra, kendi kendini finanse etmeye başlamadan önce satışları arttırmak için ek sermayeye ihtiyaç duyduğu aşamadır.

Girişim Sermayesi ve Melek Yatırımcı

Girişim sermayesi genellikle küçük işletmeler veya hızla büyüyen sektörlerdeki gelecek vadeden işletmelere yatırım yapmak için melek yatırımcılar olarak bilinen kişiler ile girişim sermayesi işletmelerinden oluşan organizasyonu ifade eder. Aynı zamanda yenilikçi girişimlere finansman sağlama amacını taşır.

Melek yatırımcılar, genellikle çeşitli kaynaklardan biriktirdikleri varlıklarıyla oluşturdukları bir grup bireyi ifade eder. Bu grup genellikle girişimci ya da kurdukları işten emekli olmuş yöneticilerden oluşur. Genellikle tamamlanmış bir iş planına sahip, büyümeye hazır ve iyi yönetilen işletmelere yatırım yapmak isteyen kişilerdir. Aynı veya benzer sektörlerde faaliyet gösteren girişimlere finansman sağlama eğilimindedirler. Bazı melek yatırımcılar, ilgili alanda çalışma deneyimine sahip olabilir veya akademik eğitim almış olabilir. Ayrıca, güvenilir bir arkadaş veya iş ortağı olan başka bir melek yatırımcıyla ortak yatırım yapma durumu da yaygındır.

Bu şekilde, melek yatırımcılar, küçük işletmeleri ve gelişmekte olan girişimleri destekleyerek finansman sağlar ve genellikle danışmanlık ve iş ağları gibi ek kaynaklarla da destek olurlar.