Emisyon (Emission), kripto varlıkların yaratılma ve serbest bırakılma oranının ifade edilmesi için kullanılan kavramdır. Emisyon, madencilik, ICO veya airdrop süreçlerinin sonucunda ortaya çıkar. Bir kripto varlığın kalitesi, emisyon oranı için bir gösterge değildir. Emisyon oranının enflasyonist ya da deflasyonist olup olmadığı kripto varlık biriminin ekonomik modeli ile bağlantılıdır.
Geliştiriciler çoğu durumlarda emisyona sınır koyar. Kripto varlığa koyulan emisyon sınırı, maksimum arz olarak ifade edilir. Emisyon üst bir sınıra ulaşıldığında, kripto varlık yakımı gerçekleştirilir.
Bazı kripto varlıkların ise sabit emisyon oranı yoktur ve bu da talep üzerine ek varlıklar oluşturulabileceği anlamına gelir. Kripto varlıklardan bazıları sonsuz emisyon modeline sahiptir. Sonsuz emisyon modeline sahip olması, kripto varlıkların sonsuza kadar yaratılabileceği anlamına gelir. Sonsuz emisyon ile işlemekte olan para birimi, madeni para arzının artması ile bireysel para biriminin değerinin düşmesine neden olur. Bu durum doğası gereği varlığın enflasyonist olduğunu gösterir.
Kripto Varlıklarda Emisyon Neden Önemlidir?
Kripto varlıklar için emisyon, bir kripto varlığın gelecekteki değerini belirlediği için önemlidir. Emisyon çok yüksekse, piyasa aşırı doygun olur ve kripto varlığın değeri düşebilir. Kripto varlıklar her ne kadar ekosisteme bağlı olsa da zaman içerisinde değerini korumak için kontrollü bir arz artışına sahip olmalıdır.
Örneğin, Bitcoin her 10 dakika da bir yeni blok üretiyor. Madenciler doğrulanan her blok için 50 BTC ile ödüllendiriliyor. BTC’nin emisyonu ise günde yaklaşık 7.200’dür. Bitcoin için son blok madenciliği 2140 yılında yapılacak. Bunun nedeni, maksimum arzının 21 milyon adet ile sınırlandırılması ve algoritmasının bir takvimi olmasıdır.
Emisyon Türleri Nedir?
Kripto varlığın tasarımına ve projenin hedefine bağlı olarak değişiklik gösteren emisyon türleri bulunur:
- Sabit emisyonlar
- Değişken emisyonlar
- Deflasyonist emisyonlar
- Enflasyonist emisyonlar
- Dinamik emisyonlar
Sabit Emisyonlar
Sabit emisyon, zaman içerisinde değişiklik olmayan sabit bir oranı ifade eden kavramdır. Kripto varlığın toplam arzı sabittir ve yeni kripto varlıklar daha önce belirlenmiş bir oranda piyasaya sürülür. Bitcoin sabit emisyon örneğidir. 21 milyon arza ve zamanla azalan bir emisyona sahiptir.
Değişken Emisyonlar
Değişken emisyon, belirli koşullara bağlı olarak zaman içerisinde değişebilen emisyon oranını ifade eden kavramdır. Örneğin, stablecoin’ler değişken emisyondur. İhtiyaç duyulduğunda yeni kripto varlıklar oluşturulabilinir.
Deflasyonist Emisyonlar
Deflasyonist emisyon, zaman içerisinde toplam arzı azalan kripto varlıkları ifade eden kavramdır. Toplam arzın zamanla azalması, kripto varlığın dolaşımdan kalıcı olarak kaldırıldığı yakma (burn) adı verilen süreçle gerçekleşir. Deflasyonist emisyon, arzını azaltarak kripto varlığın değerini arttırmak amacıyla kullanılır. Örneğin, bir kripto varlık her kullanıldığında yakılabilir, bu da o kripto varlığın toplam arzını azaltır ve zaman içerisinde değerinin artmasına neden olur.
Enflasyonist Emisyonlar
Enflasyonist emisyon, zaman içerisinde toplam arzın arttırılmasını ifade eder. Enflasyonist emisyon, kripto varlığın piyasa talebi düşük olur ise değerinin düşmesine neden olur. Başka bir ifadeyle, bir kripto varlığın enflasyon oranı, kripto varlığa olan genel talebe bağlı olarak zaman içerisinde değişiklik gösterebilir.
Dinamik Emisyonlar
Dinamik emisyon, zaman içerisinde esnek bir şekilde değişebilen emisyonu ifade eden kavramdır. Dinamik emisyon, değişken emisyonların tam tersidir. Dinamik emisyon, kripto varlığın değerini korumak ve değişen piyasa koşullarına uyum sağlamak gibi farklı hedeflere ulaşmak için kullanılır. Başka bir ifadeyle bir kripto varlığın arz ve talebini yönetmek amacıyla kullanılırlar. Örneğin, bir kripto varlık, değerini arttırmak için talebin düşük olduğu zamanlarda emisyon oranını arttırabilir. Farklı olarak, bir kripto varlık, değerini korumak için talebin yüksek olduğu zamanlarda emisyon oranını azaltabilir. Dinamik emisyonların uygulaması karmaşık ve zor olarak görülür.
